Parlament Europejski
Grzesiek "Intel" Piekalny
     Parlament Europejski wywodzi się od Zgromadzenia Parlamentarnego. Nazwa "Parlament Europejski" została ostatecznie przyjęta w 1962 roku. Do roku 1976 członkowie Parlamentu byli wybierani przez parlamenty krajów członkowskich. Od 2004 roku eurodeputowani są wybierani w wyborach powszechnych i bezpośrednich na 5 lat. Pierwsze wybory odbyły się w 1979 roku, a po raz pierwszy w Polsce - oczywiście w 2004 roku. Do chwili rozszerzenia Unii Europejskiej w Parlamencie Europejskim zasiadało 626 deputowanych. Traktat nicejski z 2000 roku zmienił warunki liczebności na 732 posłów. Polska w chwili przystąpienia do wspólnoty miała 54 posłów, po przystąpieniu Rumunii i Bułgarii (w 2007 roku) będzie ich miała 50. Posłowie w Parlamencie Europejskim nie reprezentują swoich krajów, lecz ugrupowania polityczne.

Budynek Parlamentu Europejskiego w Strasburgu

Struktura
     Na czele Parlamentu Europejskiego stoi przewodniczący wybierany spośród deputowanych bezwzględną większością na okres 2,5 roku. Przewodniczący posiada 14 (!) zastępców. Zastępcy, wraz z przewodniczącym, tworzą prezydium PE. Sesje Parlamentu Europejskiego są zwoływane raz w miesiącu i odbywają się w Strasburgu. Trwają około 5 dni.
    Deputowani biorą udział w tzw. pracach stałych Komisji Europejskiej. Do dnia 1 maja 2004 roku takich komisji było 17 (obecnie 25). Często zwoływane są tzw. podkomisje i komisje śledcze, które zajmują się konkretnym problemem. Tłumaczenia ze wszystkich debat Parlamentu Europejskiego i posiedzeń komisji odbywają się we wszystkich językach Unii.

Budynek Parlamentu - zbliżenie

    Dokumenty te są również publikowane. Zasięganie opinii PE ma charakter obowiązkowy. Parlament może ustalić dodatkowe komisje śledcze, które zajmują się zbadaniem określonej sprawy (np. specjalna komisja śledcza do spraw ptasiej grypy).



Uprawnienia
     O uprawnieniach Parlamentu Europejskiego zadecydowały 2 traktaty - Traktat z Maastricht z 1992 roku i Traktat Amsterdamski z 1997 roku, który w sposób szczególny zwiększył wpływy Parlamentu.

Wejście do Parlamentu Europejskiego w Brukseli

1. Uprawnienia PE w procesie legislacyjnym
    Parlament Europejski ma prawo i obowiązek uczestnictwa w stanowieniu prawa. W przypadku trudności w prowadzeniu wspólnego stanowiska o wydaniu aktów prawnych może zgłosić się o pomoc do Komitetu Pojednawczego. Komitet ten pełni funkcję mediatora między Parlamentem a Radą Unii Europejskiej.


2. Uprawnienia budżetowe
    Parlament Europejski współdecyduje o budżecie Unii Europejskiej. Dzieli tę funkcję z Radą Unii Europejskiej. Współdecyduje o funduszach na cele programów regionalnych, edukacyjnych, kulturalnych itp.

Budynek Parlamentu Europejskiego w Brukseli

3. Uprawnienia kontrolne
    Parlament Europejski kontroluje realizację budżetu przez Komisję Europejską, udzielając jej absolutorium (akceptacja całego planu budżetowego). Parlament, kontrolując Komisję, ma prawo formułować w stosunku do niej pytania dotyczące danego problemu. Mogą to być pytania ustne, pisemne bądź w formie debaty. Parlament kontroluje również Radę Unii Europejskiej. Rada ma obowiązek składania sprawozdania co roku przed Parlamentem ze swojej działalności. PE mianuje Rzecznika Praw Obywatelskich Unii Europejskiej. Zadaniem takiego rzecznika jest rozpatrywanie skarg mieszkańców Unii na działalność instytucji wspólnotowych.