Na zakończonych w Bukareszcie targach Black Sea Defense & Aerospace (BSDA) 2018 doszło do zawarcia szeregu umów pomiędzy przedstawicielami rumuńskiego i izraelskiego przemysłu zbrojeniowego. Gwoździem tych wydarzeń było podpisanie memorandum pomiędzy rumuńskim ROMAERO a izraelskim Rafaelem. Celem tej umowy jest umożliwienie rozpoczęcia procedury wdrożenia produkcji licencyjnej izraelskich pocisków rakietowych w rumuńskim przemyśle. Obiektem współpracy ma być produkcja pocisków przeciwpancernych Spike, rodziny pocisków powietrze–powietrze naprowadzanych na źródło ciepła Python i pocisków przeciwlotniczych Tamir.
Pociski Spike są obecnie podstawowym typem broni przeciwpancernej rumuńskich sił zbrojnych, stosowanym zarówno w postaci przenośnych wyrzutni, jak również jako element uzbrojenia bojowych wozów piechoty MLI-84M Jder (wersja Spike-LR) oraz śmigłowców wielozadaniowych IAR 330 SOCAT (wersja Spike-ER). Dzięki niedawnym zakupom w konsorcjum EuroSpike GmbH udało się wdrożyć w Rumunii wyrzutnie przenośne w konfiguracji ICLU (Integrated Control Launch Unit), które pozwala na stosowanie najnowszych pocisków Spike-LR II. Z tego powodu nie można wykluczyć, że pociski tego typu mogą być produkowane w Rumunii.
Pociski powietrze—powietrze Python są oferowane przez izraelskiego Rafaela jako element wyposażenia zarówno obecnie używanych w lotnictwie rumuńskich wielozadaniowych samolotów bojowych F-16A/B Block 15, jak i planowanych do zakupienia F-16 w nowszych wariantach. Według dostępnych informacji przedmiotem licencji miałyby być naprowadzane na źródło ciepła pociski Python V o zasięgu ponad 20 kilometrów, lecz nie można wykluczyć, że współpraca dotyczy również pocisków typu I-Derby ER, które również zaprezentowano na stoisku Rafaela w Bukareszcie. Te pociski charakteryzują się znacznie większym zasięgiem (około 100 kilometrów) i naprowadzaniem radarowym aktywnym (ARH). To jest bardzo ważne, gdyż do tej pory w Rumunii produkowano głównie pociski przeciwlotnicze naprowadzane termicznie. Zdarzyły się jednak chlubne wyjątki w postaci licencji na naprowadzane półaktywnie pociski R-23R/R-24R oraz prace rozwojowe nad własnym pociskiem o nazwie A-901 (zarzucone w roku 1990).
Pocisk powietrze–powietrze I-Derby ER według producenta może być łatwo zintegrowany nie tylko z F-15 i F-16, ale także z Su-30, Gripenem, Mirage’em 2000, Tejasem i F/A-50
(fot. materiały prasowe Rafaela)
Trzecim pociskiem wzmiankowanym przy temacie współpracy rumuńsko-izraelskiej jest Tamir. Wyrzutnie pocisków tego typu wchodzą w skład systemu Kipat Bar’zel (Żelazna Kopuła; znany w Polsce również pod anglojęzyczną nazwą Iron Dome). Ich zadaniem jest zapewnienie obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej w promieniu do 70 kilometrów od wyrzutni. Trudno jest określić sposób naprowadzania pocisku na cel, jednak z opisu wynika, że Tamir charakteryzuje się naprowadzaniem radarowym półaktywnym (SARH) lub track-via-missile (TVM).
Obecnie w Rumunii trwa postępowanie, którego celem jest zakup dwudziestu jeden baterii rakiet przeciwlotniczych krótkiego zasięgu razem z przenośnymi wyrzutniami pocisków przeciwlotniczych. Na obydwa typy uzbrojenia rumuńskie ministerstwo obrony planuje wydać odpowiednio 1,4 miliarda i 700 milionów euro. Na razie wiadomo, że w przetargu wystartuje francuski MBDA oferujący tandem pocisków przeciwlotniczych Mistral 3 i VL MICA oraz niemiecki Diehl oferujący pociski przeciwlotnicze z rodziny IRIS-T w ramach opracowanego wcześniej wspólnie z ROMAERO systemu SIRET.
Przy temacie Tamira wspomniano, że celem porozumienia jest również współpraca przy opracowaniu odmiany pocisku, która będzie stanowiła wyposażenie obrony przeciwlotniczej okrętów nawodnych. W przypadku Rumunii jest to o tyle ważne, że w tym samym czasie trwa drugi przetarg, dotyczący zakupu i wyprodukowania na miejscu czterech korwet wielozadaniowych za kwotę 1,6 miliarda euro. W przetargu startuje niemiecki ThyssenKrupp Marine Systems, oferujący korwety typu K130, holenderski Damen z Sigmą 10514, francuski Naval Group z Gowindem i włoska Fincantieri z własnym projektem. Faworytem przetargu jest Damen, lecz Francuzi oferują kompleksowy system, składający się z korwety wielozadaniowej Gowind, uzbrojonej w pociski przeciwlotnicze VL MICA (oferowane również w przetargu na obronę przeciwlotniczą krótkiego zasięgu) oraz pociski przeciwokrętowe Exocet (które będą oferowane w przetargu na systemy rakietowej artylerii nadbrzeżnej).
SIGMA 10514 ma długość 105 metrów, rozwija prędkość 28 węzłów, jest obsadzana przez 120-osobową załogę
(fot. materiały prasowe Damena)
Z tego powodu współpraca z Rafaelem wydaje się sensownym rozwiązaniem na wypadek wyboru innej oferty niż francuska w przetargu na korwety, a z drugiej strony wyrzutnie Tamir i SPYDER (wykorzystujące pociski Python i Derby) będą mogły być oferowane w przetargu na systemy obrony przeciwlotniczej krótkiego zasięgu.
Ponadto podczas targów BSDA potwierdzono, że zamówione już transportery opancerzone Piranha V będą wyposażone w wieże bezzałogowe UT30MK2, produkowane przez izraelski Elbit. Dostawa wież na ten rok będzie obejmowała ich montaż na trzydziestu z trzydziestu sześciu transporterów, które mają być w tym roku wyprodukowane dla rumuńskich wojsk lądowych. Uzbrojenie UT30MK2 składa się z armaty napędowej ATK Mk 44 Bushmaster II kalibru 30 milimetrów i sprzężonego karabinu maszynowego kalibru 7,62 milimetra, lecz wieże przeznaczone na zamówienie rumuńskie nie będą wyposażone w wyrzutnie przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike. Pozostałe transportery za to mają zostać wyposażone w bezzałogowe stanowiska strzeleckie Samson z karabinami maszynowymi kalibru 7,62 milimetra.
Podsumowując: tegoroczna obecność i aktywność izraelskich firm na targach BSDA 2018 sprawiła, że nadwątlona w ostatnim czasie pozycja ich przemysłu zbrojeniowego w Rumunii może zostać szybko odbudowana, pomimo że ostatnie zamówienia szły raczej po myśli konsorcjów amerykańskich. Można również zauważyć, że izraelski przemysł rozpoczął niedawno ofensywę marketingową skierowaną do potencjalnych klientów z państw Europy Środkowo-Wschodniej. Na razie znaki na niebie i ziemi pokazują, że ten ruch może przynieść spore sukcesy.
Zobacz też: Rydwany Cahalu. Część pierwsza: Izraelskie Shermany
Bibliografia
Victor Cozmei, Transportoarele blindate Piranha 5 cumpărate de România vor fi echipate cu o turelă cu tun 30 mm produsă de israelienii de la Elbit, hotnews.ro, 17 maja 2018. Dostęp: 22 maja 2018.
Stuart Winer, Israeli, Romanian defense contractors sign cooperation deal for Iron Dome, timesofisrael.com, 17 maja 2018. Dostęp: 22 maja 2018.
SHORAD/VSHORAD Romania – Diehl Defence, rumaniamilitary.ro, 15 maja 2018. Dostęp: 22 maja 2018.
