Holokaust widziany oczami dziecka i opowiedziany jego słowami. Porażający realizm i naturalizm w każdej opisywanej scenie. Historia pewnej rodziny, w której obok ludzi, głównym bohaterem jest ubranie. Oto „Dziewczynka w zielonym sweterku”.
Historia współczesnego świata została przedstawiona treściwie bez zbędnych i rozwlekłych opisów, co w mojej ocenie jest bardzo istotne. Przez to podręcznik jest przejrzysty i sprawia wrażenie uporządkowanego. Od strony technicznej książka prezentuje się bardzo okazale. Partie tekstu są wzbogacone o mapy i tabele. Z pełnym przekonaniem mogę polecić ten podręcznik nie tylko wszystkim studentom historii czy stosunków międzynarodowych, ale i nauczycielom akademickim na tych kierunkach, aby zapoznali się z nową publikacją i tym samym mogli wzbogacić swój warsztat dydaktyczny.
Przy rozważaniach nad genezą kapitalizmu najczęściej staje nam przed oczami cwany fabrykant o aparycji Daniela Olbrychskiego z filmu „Ziemia obiecana”, w cylindrze i z cygarem w ustach, pionier XIX-wiecznej rewolucji przemysłowej. Ale przecież kapitalizm nie narodził się w fabrykach Wielkiej Brytanii czy Zagłębia Ruhry. Palma pierwszeństwa – choć alterglobaliści z całą pewnością będą obstawać przy tym, że nie jest to żaden powód do chwały – należy się kupcom z północnych Włoch, Niderlandów czy Anglii.
Dlaczego ma znaczenie to, jak postrzegają siebie Koreańczycy? Dlatego że prezentują postawę bardzo podobną do Niemców z czasów III Rzeszy i Japończyków z tego samego okresu, a spowodowanie upadku systemu opartego na poczuciu moralnej wyższości rasy będzie znacznie bardziej skomplikowane niż obalenie komunizmu. Nie stanowi na przykład dla Kim Dzong Ila większego problemu przyznawanie, że na południu istnieje znacznie większy dobrobyt, skoro ludzie tam i tak są nieszczęśliwi „pod amerykańską okupacją”.
Kiedy przychodzi zmierzyć się z recenzją książki takiej jak ta, napotyka się na nie lada trudność. Niezręcznie jest bowiem wypowiadać się o tego kalibru Autorze, a tym bardziej w jakikolwiek sposób oceniać jego tak bardzo osobiste relacje i przemyślenia. Jednak warto, ba, nawet więcej: trzeba wypowiedzieć o niej kilka słów tytułem komentarza.
W powszechnej świadomości Gułag i, szerzej biorąc, cały radziecki system represji kojarzy się głównie z mężczyznami. To oni w przeważającej części byli przymusowymi robotnikami na wielkich budowlach socjalizmu, oni służyli w batalionach karnych, to żołnierze-mężczyźni byli ofiarami czystek w Armii Czerwonej w czasach stalinowskiego terroru. Jednak represje dotykały wszystkich ludzi, a znaczny ich odsetek stanowiły dzieci w różnym wieku. Tym mało znanym problemem zajęła się para naukowców: Cathy A. Frierson i Siemion S. Wileński, którym zawdzięczamy ukazanie się książki „Dzieci Gułagu”.
Zagadnienie stosunku Kościoła rzymskokatolickiego do dwudziestowiecznych systemów totalitarnych jest problemem wciągającym wielu badaczy. Najgorętsze dyskusje toczą się zawsze wokół kwestii żydowskiej. Besier patrzy jednak na to zagadnienie z innej perspektywy, koncentrując się na kontaktach pomiędzy Watykanem a III Rzeszą jako dwóch państw opartych na zasadach autorytaryzmu, dołączając przy okazji inne wątki.
W dniach 3–6 maja 1938 r. Hitler po raz pierwszy odwiedził Rzym. Pierwsze spotkanie obu dyktatorów odbyło się cztery lata wcześniej w Wenecji, a pod koniec września 1937 r. Duce złożył Hitlerowi wizytę w Berlinie. Było w zwyczaju, że głowy państw mających równocześnie stosunki dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską przy okazji wizyt w Rzymie przyjmowane były na audiencji przez papieża. Również kanclerz Rzeszy Brüning musiał w 1931 r. spełnić ten niezbyt lubiany obowiązek.
Czy amerykański dziennikarz-publicysta może napisać dobrą, historyczną książkę? Najnowsza, świeżo wydana w Polsce pozycja Thomasa J. Craughwella dowodzi, że tak. „Jak najazdy barbarzyńców ukształtowały współczesny świat” to trzystustronicowa monografia, w której autor daje świadectwo wirtuozerii nie tylko żurnalistycznej – widocznej przede wszystkim w lekkim i obrazowym języku – ale też naukowej.
Druga zasługa jest bardziej prozaiczna, lecz niemniej ważna – wprowadzenie i rozpowszechnienie strzemion. Azjatyccy jeźdźcy używali ich wprawdzie już około 800 roku p.n.e., lecz w Europie nie były szerzej znane aż do czasów po najeździe Attyli w V wieku.
