Posts tagged Azja Środkowa

Chińska ekspansja polityczno-ekonomiczna obejmująca zasięgiem cały świat sprawia, iż Pekin zaczyna szukać swojej niszy …

Chiński minister spraw zagranicznych Wang Yi spotkał się ze swoim odpowiednikiem w Biszkeku, stolicy …

Rok 2016 może okazać się przełomowy dla rozwoju Azji Środkowej. Kazachstański think-tank KazISS opublikował …

Tak zwane Państwo Islamskie wydaje się mało zainteresowane ekspansją w Azji Środkowej. Mimo dobrze …

Imperium mongolskie było jednym z największych organizmów państwowych w dziejach. Jego twórca, Czyngis Chan, …

Tamerlana zalicza się do największych zdobywców w dziejach Azji Środkowej. Jego podboje odcisnęły trwałe piętno na historii całego regionu. Zbudowane w pośpiechu imperium po śmierci twórcy w 1405 roku zaczęło jednak chylić się ku upadkowi. Utrzymanie jedności spoczęło na barkach młodszych książąt – synów i wnuków wielkiego wojownika. Szybko stało się jasne, że największą siłą dysponuje panujący na wschodzie Szahruch. W roku 1409 udało mu się przy pomocy swoich wojsk opanować Samarkandę. Jako namiestnika w mieście osadził piętnastoletniego syna, Muhammeda Taragaja ibn Szahrucha, znanego lepiej jako Uług Beg.

Wprawdzie Program Wspierania Edukacji Obronnej formalnie istnieje od 2007 roku, jednak nadal nie przynosi sojuszowi namacalnych korzyści. A przecież po to został stworzony. Jednym z fundamentalnych celów było zbliżenie państw nim objętych do sojuszu, a może i członkostwa w NATO. Czy dalsze wspieranie tych krajów ma sens czy jest jego pozbawione?

Polityka kolonialna prowadzona przez europejskie mocarstwa nie ominęła obszarów Azji Środkowej. Choć mentalnie tkwiły głęboko w średniowieczu, stanowiły łakomy kąsek dla lokalnych potęg szukających nowych ziem. Państwa takie jak Persja czy Turcja nie brały bezpośredniego udziału w opanowywaniu stepów Azji Centralnej. Głównymi graczami prowadzącymi zmagania były Rosja od północy oraz Anglia sprawująca zwierzchnią władzę nad Indiami i Afganistanem. Jak jednak doszło do trwałego związku gospodarczego ośrodków takich jak Buchara z caratem, a później władzą bolszewicką? Nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi, lecz warto bliżej poznać sytuację stepu w czasach kolonializmu.

Prawdziwą pasją Uług Bega była astronomia. W swojej stolicy wybudował obserwatorium astronomiczne wyposażone w ogromnych rozmiarów przyrządy do obserwacji ciał niebieskich (zwłaszcza czterdziestometrowy sekstant). I nie poprzestał jedynie na patronacie nad budową. Aktywnie uczestniczył też w pracach naukowych, między innymi osobiście brał udział w sporządzeniu tablic astronomicznych i wytyczaniu map nieba, na których opierał się później tworzący w XVII wieku Jan Heweliusz.

W Stanach Zjednoczonych aresztowano Uzbeka oskarżanego o członkostwo w islamskiej organizacji terrorystycznej, której celem jest obalenie reżimu Isloma Karimowa.