„Tego właśnie mi trzeba!” To moje słowa zaraz po obejrzeniu zawartości przesyłki od Wydawnictwa Naukowego PWN. Dzięki uprzejmości tegoż mogę zaprezentować Wam „Idee i ideologie we współczesnym świecie” – pierwszą publikację z trzytomowej serii „Wielkie Tematy”, przygotowanej dla każdego, kto pragnie poznać rzeczywisty obraz współczesnego świata oraz odkryć czynniki, które go kształtują i determinują jego zmiany.

W omawianej części poświęconej ideom i ideologiom współczesnego świata autorzy, znani pracownicy naukowi renomowanych polskich uczelni, przygotowali uniwersalny leksykon wiedzy poświęcony szerokim spektrom myśli ludzkiej, która determinuje działalność człowieka, a przez to i obraz rzeczywistości. Ogółem mamy opracowane 54 hasła z zakresu aktualnych nurtów myślowych, zarówno tych „świeżych”, niedawno zaistniałych, jak i tych o dłuższych historycznych korzeniach, które po części uległy metamorfozie wynikającej z realiów świata współczesnego i wieloletnich doświadczeń. Zakres publikacji nie ogranicza się tylko do doktryn politycznych, ale obejmuje i społeczno-gospodarcze oraz religijne.

Każdy termin to informacje niezbędne dla poznania interesującego nas pojęcia: genezę, założenia, kierunki i historię rozwoju, przedstawicieli oraz obecny wpływ na teraźniejszość. Warto dodać, iż tekst podstawowy został wsparty dodatkowymi informacjami: biogram wybitnego przedstawiciela danego nurtu, cytaty, wyjaśnienia dodatkowych terminów/pojęć ściśle związanych z omawianą problematyką (bądź jego historią) oraz fragmenty dzieł, przemówień, traktatów, encyklik zawierających esencję myśli człowieka, którego działalność szczególnie mocno odbiła się na rozwoju danej koncepcji.

Już po lekturze nasunęła mi się myśl, jak można by jednym zdaniem podsumować pracę zespołu trzech naukowców. Swego czasu miałem okazję zapoznać się z książkowym wydaniem telewizyjnych miniwykładów wybitnego filozofa Leszka Kołakowskiego – „Mini wykłady o maxi sprawach”. Właśnie wykorzystując ów tytuł, mógłbym jednym zdaniem zrecenzować i tę pozycję. Z racji małych rozmiarów i niedużej objętości (304 strony) książka nie może, przy tak rozległej problematyce, sprostać głębokiej analizie danego hasła. Przecież nietrudno spostrzec, iż danemu zagadnieniu niejednokrotnie poświęcono obszerne tomiska, starając się szczegółowo zdefiniować, a mimo to i tak można by zarzucić tamtym autorom jakieś niedopracowania bądź uchybienia.

Nie wspominam o tym, szukając uchybień w tej publikacji. Wręcz przeciwnie – myślę że forma, jaką zastosowali autorzy, jest nie wadą, a dużą zaletą. Dlaczego? Z bardzo prostej przyczyny: jest przeznaczona dla bardzo szerokiego kręgu odbiorów, niekoniecznie związanych z przedmiotem pracy autorów. Jest to kompendium zawierające usystematyzowaną wiedzę, po którą możemy sięgnąć w każdej, mniej lub bardziej pilnej potrzebie. Zawiera na tyle szczegółową wiedzę, aby czytelnik bez większego trudu mógł zrozumieć przedstawiony nurt myślowy. Myślę, że informacje zawarte dla każdego terminu w zupełności zaspokoją głód wiedzy szeregowego odbiorcy, ale również i czytelnika z większą znajomością problematyki. Bardzo możliwe, iż „Idee i ideologie we współczesnym świecie” dla niejednego z Was będą stanowić preludium dla dalszego odkrywania i poznawania niezmierzonego świata myśli ludzkiej.

Wydawnictwo Naukowe PWN, z którego publikacjami – śmiem sądzić – każdy choć raz miał do czynienia, zadbało o bardzo dobrej jakości papier, brak widocznych błędów przy korekcie oraz ciekawy układ kolorystyczny czcionki – zarówno bardzo czytelny, jak i atrakcyjny dla oka. Już na samym początku uwagę zwrócił wzorcowy układ tekstu, stanowiący dodatkową zachętę do lektury.

Nie pozostaje mi nic innego jak polecić „Idee i ideologie we współczesnym świecie”, gdyż z pewnością okażą się cennym źródłem wiedzy dla ucznia, studenta, hobbysty i każdego dowolnego odbiorcy, poszukującego rzeczowej, a przystępnej w formie i treści wiedzy, która może być dla nas współczesnych kluczem dla zrozumienia „tego dziwnego świata”.

Jeszcze na koniec odwołam się do samego początku recenzji. Wspomniałem moją entuzjastyczną reakcję na odbiór tejże książki. Nie chwaląc się, przyznam, że jestem tegorocznym maturzystą, który „gdy „zakwitną kasztany”, będzie się zmagał z egzaminem maturalnym z WOS-u i historii na poziomie rozszerzonym. Można się spodziewać, iż coś z historii idei czy współczesnych nurtów myślowych może się pojawić na arkuszu maturalnym. W mojej domowej biblioteczce jak dotąd brakowało stosownego dzieła mogącego wypełnić ową lukę i to właśnie wyjaśnia spontaniczną reakcję. Teraz, już po lekturze, ze spokojem mogę oświadczyć, iż się nie zawiodłem. A do samej książki z pewnością jeszcze powrócę, zarówno przed, jak i po maturze.

Tak więc koledzy/koleżanki maturzyści Anno Domini 2009 zachęcam szczególnie Was, abyście w swoich przygotowaniach do egzaminu uwzględnili „Idee i ideologie we współczesnym świecie”.

Wydawnictwo Naukowe PWN
Seria wydawnicza: Wielkie Tematy
Wydanie: I (październik 2008)
Stron: 304
Format: 14,3 x 20,5 cm
Oprawa: miękka
ISBN: 978-83-01-15656-5