Wpisy w kategorii Druga wojna światowa

Wrzesień 1939 roku to największa tragedia w historii polskiego państwa. Nigdy dotąd polska państwowość nie została zniszczona, a sam kraj zniewolony w tak krótkim czasie. Następstwem przegranej wojny było niespotykane w dotychczasowej historii prześladowanie narodu polskiego. Wojna i okupacja dotknęły w taki czy inny sposób każdego zakątka Polski, jak i każdego jej mieszkańca. Wyjątkiem nie jest miasto Dębica, które – bez obrony – zostało zajęte przez niemieckie wojska 8 września 1939 roku.

Wiosną 1944 roku po obu stronach kanału La Manche trwały intensywne przygotowania do decydującego starcia II wojny światowej. O ile jednak alianci zachodni szykowali się do przeprowadzenia największej w dziejach operacji desantowej, inicjującej „krucjatę w Europie”, o tyle hitlerowski Wehrmacht gorączkowo szykował się do obrony tego, co nazistowska propaganda nazwała „Twierdzą Europa”.

Bitwa o Cherbourg i panowanie nad półwyspem Cotentin była jednym z najważniejszych epizodów kampanii w Normandii, choć pozostaje czasem w cieniu innych, bardziej dramatycznych zmagań – lądowania na plaży „Omaha”, bitew o Caen, alianckiego przełamania pod St Lô, walk w kotle Falaise. Przy istniejącej dysproporcji sił jej wynik nie mógł być inny jak całkowite zwycięstwo wojsk amerykańskich, choć jego efekty nie były tak znaczące, jak to sobie obiecywali alianccy sztabowcy.

Tak zwany „plan transportowy”, czyli poprzedzające inwazję w Normandii zmasowane alianckie naloty na francuskie węzły komunikacyjne, jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych epizodów operacji Overlord. Zarówno wiosną 1944 roku, jak i w późniejszych latach wiele razy zadawano pytanie, czy militarne efekty tej operacji usprawiedliwiały hekatombę francuskich cywilów.

Na jedno pytanie Niemcy nie znali odpowiedzi – gdzie nastąpi lądowanie? Czy będzie to najbliższy Wysp Brytyjskich brzeg Francji w Pas de Calais, czy może plaże normandzkie? A może Norwegia, która była krajem tranzytowym szwedzkiej stali z miejscowości Kiruna? Być może celem aliantów będzie Grecja, skąd już niedaleko do rumuńskich roponośnych pól w Ploeszti? Z braku wyraźnych sygnałów ze strony Abwehry i aliantów co do miejsca lądowania, 23 marca 1942 roku Adolf Hitler wydał dyrektywę nr 40, w której oficjalnie rozkazał budowę pasa umocnień zwanego Wałem Atlantyckim.

Desant morski to jedna z najtrudniejszych operacji przeprowadzanych podczas wojny. Atakujący są doskonale widoczni na powierzchni morza, a żołnierze muszą docierać na brzeg stłoczeni w pojazdach desantowych. Obrońca z kolei dysponuje przewagą terenu i kamuflażu. Zadanie nacierającego jest jeszcze cięższe, jeśli atakowany spodziewa się napaści i ma dość czasu na przygotowania. Mimo to, w pewnych okolicznościach dowódcy podejmują to wielkie ryzyko w nadziei na decydujący sukces. Tak stało się 6 czerwca 1944 roku w Normandii.

Cała dywizja po sformowaniu złożyła przysięgę na wierność Adolfowi Hitlerowi i Rosyjskiemu Ruchowi Antybolszewickiemu (o dziwo: nie Własowowi) i 9 lutego 1945 roku odbyła pierwsze duże manewry wraz z kolegami z 2. Dywizji ROA.

Wydaje się, że dziś postać Adolfa Hitlera została już odmitologizowana w historiografii, jednak biografie jego notabli są nadal małe znane. Sylwetki Göringa czy Himmlera wciąż kojarzą się głównie z władzą, potęgą, siłą, bogactwem, wiernością ideom, perfekcjonizmem, hardością, przestrzeganiem rozkazów etc. W rzeczywistości ich życiorysy wyglądają zupełnie inaczej.

Znalazła się jednak osoba, która w wyniku splotu wojennych kolei losu stała się jednoosobową angielską misją wojskową i symbolicznym przykładem szczerego oddania Zjednoczonego Królestwa sprawie polskiej.

Każda wojna pociąga za sobą śmierć i tragedię nie tylko żołnierzy, ale głównie ludności cywilnej, która często nie wie za co cierpi. Poczynając od kampanii Ramzesa II w Syrii, poprzez podbój Galii przez Gajusza Juliusza Cezara kiedy to z trzech milionów ludności zostały niespełna dwa, po święte krucjaty, wojny religijne epoki nowożytnej, okres napoleoński, w końcu wojny industrialne i dwie straszne wojny XX wieku – właśnie zwykła ludność cierpiała najbardziej.