Przy wyborze lektury często sugerujemy się nazwiskiem autora. Przyznam, że w przypadku prezentowanej pozycji zainteresowało mnie to, iż „legendę i rzeczywistość Wehrmachtu” stara się oddzielić i przedstawić niemiecki historyk.

Odkrycie Nowego Świata przez Krzysztofa Kolumba zrewolucjonizowało dotychczas panujące poglądy na świat. Rozpowszechnieniu się sensacyjnych informacji o odkryciu zamorskich krain niebawem zaczęła towarzyszyć istna żądza pieniądza – słabość cesarzy, królów, kupców, szlachciców, żeglarzy i zwykłych ludzi pragnących wyrwać się z marazmu codziennego życia.

Obchodzimy w tym roku 65. rocznicę wielkiej bitwy o wzgórze klasztorne Monte Cassino – symbol wysiłku i chwały oręża Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Nie może więc dziwić wysyp publikacji dotyczących walk na froncie włoskim.

Przy całej naszej narodowej fascynacji Napoleonem Bonaparte wyraźnie lekceważymy sobie lata 1798-1801, o których sam główny bohater miał rzec po latach: Czas, jaki spędziłem w Egipcie, był najwspanialszy w moim życiu, gdyż był najbardziej doskonały.

Moim zdaniem jest to książka wybitna, niemal obowiązkowa, chociaż nie dla wszystkich, zwłaszcza nie dla zbyt wrażliwych. Brutalność przekazu jest jednak niezbędna dla zachowania realizmu. „Dziesięć kawałków o wojnie” polecam każdemu, kto szuka prawdziwego oblicza czeczeńskiego konfliktu, ale nie tylko.

II wojna światowa naznaczyła naród niemiecki nieusuwalnym piętnem hańby. Wydarzeń z lat 1933-1945 w żaden sposób nie można usprawiedliwić. Tym niemniej Niemcy od lat próbują sporządzić współczesną interpretację losów ich kraju w okresie rządów nazistów. Trudno się dziwić, że niemieccy historycy doszukują się przebłysków szlachetności czy humanitaryzmu w najróżniejszych dziedzinach życia wewnątrz państwa hitlerowskiego.

Józef Stalin pragnął maksymalnie uzależnić od siebie powstające w ZSRR Wojsko Polskie. Gdy ważyła się kwestia obsady najważniejszych stanowisk w powstającej armii, w obrębie zainteresowań dyktatora ponownie znalazł się Karol Świerczewski. Nadszedł odpowiedni czas, aby ten, który przeszło dwadzieścia lat wcześniej wystąpił przeciwko swoim ziomkom, mógł teraz poprowadzić Wojsko Polskie u boku Armii Czerwonej do zwycięstwa nad faszyzmem.

Dzięki życzliwości Wydawnictwa Dolnośląskiego pierwszy raz przyszło mi recenzować kryminał historyczny. Przyznam, że nie ulegam fascynacji tym gatunkiem literatury, ale w przypadku „Białego Rosjanina” zabarwienie historyczne wzmogło moją ciekawość. Autor – Tom Brandby, na co dzień dziennikarz brytyjskiej stacji telewizyjnej ITN – w wolnych chwilach zajmuje się pisaniem powieści kryminalnych. Prezentowany „Biały Rosjanin” w 2002 roku zyskał nominacje do nagrody Ellis Peters za najlepszy kryminał historyczny.

Śmierć Adolfa Hitlera w bunkrze pod Kancelarią Rzeszy w dogorywającym Berlinie oznaczała porzucenie jakichkolwiek nadziei na zwycięstwo. Niemniej jednak wciąż setki tysięcy niemieckich żołnierzy toczyły pozbawioną jakiegokolwiek sensu walkę. Ich przełożeni musieli zakończyć to bezsensowne szaleństwo.

Mogłoby się wydawać, że wraz ze śmiercią Adolfa Hitlera 30 kwietnia 1945 roku przerwana została ciągłość władzy w upadającej III Rzeszy. Niemniej jeszcze w akcie ostatniej woli Führer zadbał, aby rozpadający się kraj miał swoich włodarzy.