W Cowes na wyspie Wight w Wielkiej Brytanii rozpoczęły się trzydniowe obchody (4-6 maja) upamiętniające 65. rocznicę obrony miasta przed niemieckim atakiem lotniczym i udział w niej polskiego okrętu ORP „Błyskawica”.
W czasie nalotu w nocy z 4 na 5 maja 1942 roku, niszczyciel był dozbrajany w miejscowej stoczni, gdzie kilka lat wcześniej wraz z „Gromem” (zatopionym w maju 1940 r. w walkach o Narwik) został wybudowany.
– Wydarzenie sprzed 65 lat jest wciąż żywe w świadomości mieszkańców Cowes, jest to część ich historii – powiedział Otton Hulacki, przewodniczący Stowarzyszenia Przyjaciół ORP Błyskawica, który mieszka na Isle of Wight.
– Błyskawica jest pamiętana nie tylko dlatego, że gdyby nie jej udział, to liczba ofiar nalotu (na Cowes) byłaby wyższa, a straty materialne większe, lecz także z tego powodu, że okręt (ludzie tutaj) uważają za swój, bo został zbudowany w miejscowej stoczni J. Samuel White, a więc był to owoc rąk i myśli technicznej mieszkańców – dodał Hulacki.
W piątek ambasador RP w Wielkiej Brytanii Barbara Tuge-Erecińska odsłoniła w Cowes tablicę upamiętniającą 70 poległych w nalocie mieszkańców miasta. W uroczystości wzięli udział brytyjscy wojskowi i przedstawiciele władz cywilnych wyspy.
Na uroczystości obecni byli m. in. kmdr Tadeusz Lesisz, który kierował ogniem artylerii Błyskawicy, i córka ówczesnego dowódcy okrętu kmdr ppr Wojciecha Franckiego – Janina Doroszkowska.
Wnuczka Franckiego, Ewa Maria Doroszkowska, wystąpiła z recitalem fortepianowym, grając utwory Chopina i Szymanowskiego na uroczystym bankiecie, który był jednym z punktów obchodów.
W sobotę planowana jest wizyta i zwiedzanie terenu dawnej stoczni, gdzie wybudowany był niszczyciel oraz uroczysty koncert chóru Ave Verum, z którego dochód zostanie przeznaczony na utrzymanie ORP Błyskawica w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.
Obchody zakończy w niedzielę nabożeństwo w kościele St. Mary’s i przemarsz na promenadę, gdzie znajdują się pamiątkowe tablice ufundowane wcześniej przez miejscowe władze. W Cowes znajduje się plac im. kmdr Franckiego (Francki Place) oraz muzeum zawierające pamiątki związane m. in. z budową niszczycieli Grom i Błyskawica. Miasto uczestniczy też w programach wymiany młodzieży z Polską.