W Turcji rozpoczął się proces organizatorów przewrotu wojskowego z 12 września 1980 r. Przed sądem stanęli były prezydent, 94-letni Kenan Evren i jego zastępca Tahsin Şahinkaya. Grozi im dożywocie.

Przewrót wojskowy w 1980 roku był trzecią w ciągu 20 lat interwencją tureckich sił zbrojnych w tym kraju. Poprzednie miały miejsce w roku 1960 i 1971. Pucz był reakcją na rosnące niepokoje polityczne w Republice Tureckiej oraz eskalację przemocy związanej w walką polityczną. W latach 1980-83 państwem rządziła junta wojskowa. W tym czasie napisano obowiązującą do dziś konstytucję, która dotąd gwarantowała przywódcom wojskowym immunitet. W ciągu trzech lat wojskowych rządów skazanych na śmierć zostało 50 osób, ok. 200 zmarło w więzieniach w wyniku tortur, a 300 zmarło, lub zaginęło w niewyjaśnionych okolicznościach. W tym samym czasie aresztowano ok. 650 tys. osób.

Postawienie przed sąd Evrena i Şahinkayi, którzy są jedynymi żyjącymi przywódcami junty, stało się możliwe po reformie konstytucyjnej, przyjętej w referendum we wrześniu 2010 roku. Pakiet poprawek zawierał min. zniesienie immunitetu, który zapewnili sobie piszący konstytucję oficerowie.

W obecnym pocesie współoskarżycielami są przedstawiciele 15 partii politycznych, włączając w to rządzącą Partię Sprawiedliwości i Rozwoju oraz partie opozycyjne. Do sądu w Ankarze wpłynęły pisma od ponad 5 tys. osób, którę również chcą postawić zarzuty sądzonym oficerom. Są to głównie ofiary junty, lub ich krewni.

Obaj oskarżeni nie zjawili się w sądzie ze względu na stan zdrowia. Obecnie znajdują się w Szpitalu Akademii Wojskowo-Medycznej w Ankarze. Sąd zadecydował, że w sytuacji, gdy zły stan zdrowia uniemożliwia oskarżonym stawienie się na rozprawie, przeprowadzona zostanie wideokonferencja z ich udziałem.

Kenan Evren był prezydentem Republiki Tureckiej w latach 1982-89. Do niedawna zapowiadał, że jeśli zostaną podjęte próby postawienia go przed sądem, to popełni samobójstwo.

(www.todayszaman.com, www.ferghananews.com)