Program dostaw kołowych wozów bojowych Badger dla wojsk lądowych południowoafrykańskich Narodowych Sił Obronnych może być na skraju załamania. Podstawowym problemem jest aż dziewięcioletnie opóźnienie i oznaki, że może dochodzić do kolejnych przesunięć. Na mocy umowy z fińską Patrią z listopada 2013 roku Denel miał wyprodukować 243 Badgery, w tym 238 seryjnych i pięć przedseryjnych. Jeszcze wcześniej – w 2007 roku – na podstawie umowy z Denelem chciano kupić aż 268 pojazdów.
Sipho Mkwanazi, dyrektor ARMSCOR-u, rządowej agencji zajmującej się zakupami na rzecz Departamentu Obrony RPA, przedstawił 11 marca raport w sprawie realizacji programu pozyskania kołowych bwp nazwanego Hoefyster (podkowa). Według skorygowanego planu dostawy miały zakończyć się 30 listopada 2023 roku. Harmonogram ten jest już nieaktualny, gdyż należy do niego dodać dodatkowe czterdzieści miesięcy. Ogółem opóźnienie może wynieść ponad dwanaście lat, co podaje w wątpliwość zrealizowanie dostaw w całości. Przedstawiciele ARMSCOR-u nie kryją obaw.
Badger to dostosowany do warunków lokalnych wariant transportera Patria AMV. Początkowo miało powstać pięć odmian: transportera opancerzonego, pojazdu wsparcia ogniowego, wozu dowodzenia, moździerza samobieżnego i rakietowego niszczyciela czołgów. Z czasem dodano wóz łączności, ewakuacji medycznej, dowodzenia artylerii, rozpoznania artyleryjskiego i wsparcia inżynieryjnego.
Według raportu ARMSCOR-u rozwój wspólnych elementów dla wszystkich dziesięciu planowanych wersji ukończono jedynie w 72%. Co więcej, wstrzymano prace przy rozwoju prototypów wariantów Badgera, które są gotowe w zakresie od 44% (moździerz) do 83% (wóz wsparcia ogniowego). Pojazd wsparcia inżynieryjnego nie ukończył testów zaplanowanych na luty 2018 roku, a następnie przełożonych na listopad 2019 roku. Prowadzone były odpowiednio na poligonach Alkantpan i Overberg. Obie próby zakończyły się fiaskiem z powodu usterek technicznych.
Podstawowym winowajcą ma być Denel Vehicle Systems, które jest głównym wykonawcą umowy na podstawie licencji Patrii. Przedsiębiorstwu brakuje pieniędzy na dokończenie wyposażania linii montażowej i warsztatów produkcyjnych. Nie jest też w stanie wywiązać się z terminowej zapłaty poddostawcom. Pieniądze są potrzebne również na opłacenie kosztów gwarancji komponentów, które kupiono i przechowywano w magazynie po upływie dwuletniego okresu gwarancyjnego.
Pierwsze osiemdziesiąt osiem pojazdów miało być ukończonych do końca maja 2019 roku i wejść do służby w roku 2022. Pod koniec 2018 roku Denel przyznał jednak, iż nie wywiąże się z postanowień umowy, gdyż wykroczy poza ustalony termin dostaw, zaś koszty wzrosną. Tym samym ARMSCOR rozważa reset kontraktu, bowiem obecna sytuacja powoduje jedynie rolowanie powstającego długu.
Na domiar złego Denel jest niezdolny nawet do płacenia kar umownych, wynoszących obecnie 200 milionów randów (ponad 51 milionów złotych). Przedstawiciele przedsiębiorstwa zapewniają, że pojazd w wersji podstawowej jest gotowy do przekazania wojsku, ale ARMSCOR uważa inaczej i nie chce wozu przejąć.
Parlamentarna komisja biła na alarm już w maju 2020 roku, prosząc minister obrony Nosiviwe Mapisę-Nqakulę o interwencję i zobowiązanie spółki do działania zgodnego z harmonogramem. W sierpniu 2020 roku ARMSCOR i Denel osiągnęły konsensus co do liczby niezgodności ze specyfikacją. Spółkę wezwano do dokonania przeglądu niezgodności technicznych, sporządzenia planu naprawczego i usunięcia ujawnionych niezgodności. Denel miał również podać nowe daty i sposoby zakończenia fazy rozwoju. 11 marca Mkwanazi oświadczył, że ARMSCOR nie otrzymał żadnej odpowiedzi od spółki.
Południowoafrykański Ratel.
(Bob Adams, Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic)
Wartość kontraktu to 9 miliardów randów (około 2,32 miliarda złotych) za 243 pojazdy. Badgery miały zastępować starzejące się kołowe bojowe wozy piechoty Ratel 6 × 6, które do służby weszły w latach siedemdziesiątych. Potrzeba zakupu nowych wozów uwidoczniła się podczas misji pokojowej w Demokratycznej Republice Konga. Siły zbrojne zażądały pojazdów o większej mobilności, odporności i sile ognia. Po stosownej analizie dowództwo uznało, że najlepiej nadawać się do tego będą zmodyfikowane transportery opancerzone Patria AMV, a dodatkowym atutem miały być pozytywne doświadczenia z udziału w misjach pokojowych i stabilizacyjnych.
Poziom lokalizacji produkcji miał osiągnąć 70%, a Denel liczył również na eksport modułowej wieży MCT (Modular Combat Turret). Niestety, problemy szybko zaczęły się piętrzyć i w 2014 roku wartość umowy sięgnęła 15,4 miliarda randów (3,97 miliarda złotych).
Wymiary Badgera to 8,27 metra długości, 2,83 metra szerokości i 3,44 metra wysokości. Dopuszczalna masa całkowita wynosi 26,6 tony. W wersji transportera piechoty zabiera maksymalnie dziesięciu żołnierzy plus trzyosobową załogę. Napędzany jest silnikiem wysokoprężnym Scania DI 12 o mocy 540 koni mechanicznych, co pozwala na osiągnięcie maksymalnej prędkości 110 kilometrów na godzinę. Z pełnym zapasem paliwa może przejechać 800 kilometrów.
Dwuosobową wieżę MCT można wyposażyć w różne kombinacje uzbrojenia. Podstawowa konfiguracja to MCT 30 z lokalnie zaprojektowaną i wyprodukowaną armatą szybkostrzelną GI-30 kalibru 30 milimetrów. MCT 60 wyposażona jest w moździerz kalibru 60 milimetrów, a MCT Missile – w rodzime przeciwpancerne pociski kierowane Ingwe.
Zobacz też: Izrael testował wielowarstwową obronę powietrzną
(defenceweb.co.za)
