Chiński przemysł stoczniowy nie zwalnia tempa. Dopiero co zakończył się pierwszy etap prób morskich lotniskowca Fujian, a w morze wyszła tajemnicza korweta lub lekka fregata zwodowana w listopadzie ubiegłego roku. Wyróżnia ten okręt podobieństwo do szwedzkich korwet typu Visby i kilku innych typów lekkich okrętów, jak rosyjskie okręty patrolowe projektu 22160 Wasilij Bykow lub francuskie korwety rodziny Gowind.
Jak zawsze zaczęło się od zdjęć zamieszczonych na serwisie Weibo. Niestety, nie wnoszą one wiele informacji na temat jednostki poza tym, że pływa i całkiem wdzięcznie prezentuje się na morzu. Na podstawie porównań z innymi okrętami długość chińskiego odpowiednika Visby szacowana jest na 100 metrów, a wyporność – na 2–3 tysiące ton.
Jednostkę zidentyfikowano jako przedstawiciela nowego typu w sierpniu ubiegłego roku na podstawie zdjęć satelitarnych suchego doku stoczni Liaonan w Dalianie na północy Chin. Pierwsze „czyste” zdjęcia, na których widać okręt stojący przy nabrzeżu, pojawiły się w listopadzie. Następne miesiące zajęły prace wykończeniowe.
Something for the naval guys … seems as if that small stealthy unknown corvette – or light frigate-sized surface combatant – is out at sea.
Based on what i found it is an undesignated “comprehensive test platform”.@AlexLuck9 @CovertShores @navalnewscom @xaviervav @horobeyo pic.twitter.com/gjQIcUmwor
— @Rupprecht_A (@RupprechtDeino) May 12, 2024
Na dziobie znalazła się wieża artylerii bardzo podobna do tej znanej ze szwedzkich korwet, być może lufa działa jest nawet chowana w podobny sposób. Kaliber pozostaje nieznany, jednak ze względu na rozmiar można wykluczyć kaliber 57 milimetrów. Dalej, między wieżą a nadbudówką dziobową, umieszczono blok pionowych wyrzutni pocisków. Nie udało się ustalić, ile komór zawiera, ale najprawdopodobniej 8–16. Podobnie jak na wspomnianych typach okrętów na nadbudówce dziobowej, nad mostkiem, znajduje się masywny maszt zintegrowany, prawdopodobnie z radarem AESA.
New image via "D-grammophon"/Wb of the Liaonan-built corvette/light frigate sized designated testing platform. Note again the modified mount for HQ-10, but also the lid hinges for VLS somewhat visible here. I suspect 16 cells, but its still a guess. H/t @RupprechtDeino. pic.twitter.com/jaHnGSUac1
— Alex Luck (@AlexLuck9) May 15, 2024
Na zdjęciach widać jeszcze ośmioprowadnicową wyrzutnię pocisków przeciwlotniczych HQ-10, powszechnie stosowaną na chińskich okrętach jako rakietowa broń ostatniej szansy. Z kolei na rufie znalazła się struktura identyfikowana jako hangar dla śmigłowców pokładowych lub bezzałogowców pionowego startu i lądowania, chociaż równie dobrze może tam znajdować się pokład misyjny.
Jako że do tej pory nie udało się zidentyfikować żadnej siostrzanej jednostki w budowie, pojawia się pytanie, czy tajemnicza korweta nie jest okrętem eksperymentalnym. Koncepcję taką uprawdopodobnia oficjalne zdjęcie ze stoczni, upamiętniające rozpoczęcie prac nad „kompleksową platformą testową”.
We do have one image from the yard giving this design an official purpose. Text declares the celebration of the launch of a project for a "comprehensive test platform". The design is partially visible in the graphic (minor differences but its clearly intended to be the same ship) pic.twitter.com/UYtJQLAVaa
— Alex Luck (@AlexLuck9) May 15, 2024
Jak zwraca uwagę Alex Luck z Naval News, wbrew pozorom niewiele to wyjaśnia. Chińska marynarka wojenna do tej pory stawiała na specjalistyczne jednostki testowe. Budowa eksperymentalnej korwety może sugerować przymiarki do otwarcia nowego rozdziału: budowy okrętów o mocno ograniczonej wykrywalności. Takie jednostki miałyby zdecydowanie większą przeżywalność na wodach zamkniętych przez pierwszy łańcuch wysp, czyli głównego teatru działań w przypadku wojny o Tajwan. Kolejne państwa od Korei Południowej po Filipiny zaczynają budować swoje strefy antydostępowe, ograniczając tym samym atuty wynikające z przewagi liczebnej chińskiej floty.
Jeżeli tajemniczy okręt zapoczątkuje nowy typ, będzie to obrazować kolejne interesujące trendy rozwojowe Marynarki Wojennej Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej. Jak już pisaliśmy, wraz z budową większej liczby fregat typu 054A i kolejnych typów niszczycieli spadło zapotrzebowanie na małe jednostki przybrzeżne. Wszystkie korwety typ 056 zostały przekazane straży wybrzeża, zaś ulepszone okręty typu 056A pełnią zadania pomocnicze. Przykład bazy Ream w Kambodży gdzie od pół roku przebywa para chińskich korwet, pokazuje, że mogą być wykorzystywane chociażby w roli „awiza kolonialnego”.
Być może uznano jednak, iż nowoczesne jednostki o wyporności 2–3 tysięcy ton będą przydatne. Jak by nie patrzeć, pozbywając się korwet typu 056, MWChALW pozbawiła się licznych wielozadaniowych jednostek do działań na wodach przybrzeżnych. Straż wybrzeża nie jest w stanie przejąć od marynarki wojennej wszystkich zadań. Do tego w służbie patrolowej i innych prozaicznych, codziennych operacjach korwety są zwyczajnie tańsze w eksploatacji niż fregaty (chociaż niekoniecznie musi to dotyczyć zaawansowanych okrętów o ograniczonej wykrywalności). Teoretycznie pojawia się tutaj argument za poszukiwaniem jednostek zdolnych do wypełniania zadań na wodach przybrzeżnych wewnątrz wrogich baniek antydostępowych.
W ostatnich latach chińska marynarka wojenna kierowała się logiką „większy może więcej”. Po długiej serii uznawanych za całkiem udane fregat typu 054A przyszła kolej na o połowę większy typ 054B, prawdopodobnie zaprojektowany z myślą o eskorcie lotniskowców typu 003. Prototyp przechodzi już próby morskie, a kolejne jednostki mają być budowane w kilku stoczniach.
Jeśli w przypadku fregat Chiny zaczęły podążać za globalnym trendem budowy coraz silniej uzbrojonych jednostek, dlaczego nie miałyby tak zrobić też w przypadku korwet? Z drugiej strony chińskie okręty, przynajmniej na papierze, mają bardziej zrównoważone charakterystyki niż niektóre z ostatnich projektów prezentowanych przez zachodnie stocznie. Nie ma co ukrywać, kiedy ma się liczną flotę, łatwiej oprzeć się pokusie budowy „gwiazdy śmierci”.
The main Chinese frigate of a new type, conventionally called Project 054B, is undergoing factory tests in the East China Sea pic.twitter.com/YJikEeyZzz
— Eureka news (@Eureka_News_ENG) March 20, 2024