Chiny rozpieszczają ostatnio miłośników okrętów. Po serii informacji o nowym śmigłowcowcu, fregacie i wielkim autonomicznym pojeździe podwodnym nadeszły doniesienia o nowym typie atomowych okrętów podwodnych i nie do końca jasny materiał z czymś, co może być sekcją kadłuba lotniskowca typu 004. Jak często informacje zawdzięczamy nie oficjalnym komunikatom, lecz wszędobylskim komercyjnym satelitom.

Typ 093B

Zacznijmy od świeżych, bo już z tego roku, zdjęć stoczni z Huludao, specjalizującej się w budowie atomowych okrętów podwodnych. Wprawne oko Tom Shuggarta, byłego podwodnika, a obecnie analityka w think tanku CNAS, wypatrzyło na zdjęciach satelitarnych dostarczonych przez Airbusa jednostkę, która Shuggart zidentyfikował jako prawdopodobnie pierwszy okręt typu 093B. Cóż to za cudo? Najogólniej mówiąc – to atomowy wielozadaniowy okręt podwodny typu 093 z dodaną na śródokręciu sekcją kadłuba, a w niej co najmniej dwunastoma pionowymi wyrzutniami dla pocisków manewrujących.

Dużego zaskoczenia nie ma. O chińskim SSGN mówiono już od kilku lat. Jednostki takie są użyteczne, szczególnie w koncepcji zaskakującego ataku na amerykańskie bazy w Japonii, Korei Południowej i na Guamie. W grę wchodzą tez względy prestiżowe. Skoro Rosja i Stany Zjednoczone mają takie jednostki, to Chiny też muszą. Różnicą w stosunku do wcześniejszych spekulacji i sugestii ze strony chińskiego przemysłu stoczniowego jest liczba wyrzutni – najczęściej padała liczba osiemnaście. Oczywiście na zdjęciach od Airbusa nie muszą być widoczne wszystkie wyrzutnie.

Odkąd rozpoczęliśmy finansowanie Konfliktów przez Patronite i Buycoffee, serwis pozostał dzięki Waszej hojności wolny od reklam Google. Aby utrzymać ten stan rzeczy, potrzebujemy 1700 złotych miesięcznie.

Możecie nas wspierać przez Patronite.pl i przez Buycoffee.to.

Rozumiemy, że nie każdy może sobie pozwolić na to, by nas sponsorować, ale jeśli wspomożecie nas finansowo, obiecujemy, że Wasze pieniądze się nie zmarnują. Nasze comiesięczne podsumowania sytuacji finansowej możecie przeczytać tutaj.

MARZEC BEZ REKLAM GOOGLE 91%

Nie ma jasności odnośnie do faktycznej liczby okrętów typu 093 w służbie. W zachodnich źródłach mówi się o dwóch jednostkach podstawowej wersji o numerach burtowych 407 i 408 oraz czterech zmodyfikowanych, określanych jako typ 093A (wcześniej typ 093B). Dwa pierwsze mają nosić numery 408 i 409. W budowie mają znajdować się jeszcze dwie jednostki kolejnej zmodyfikowanej wersji, określanej teraz jako typ 093B.

W źródłach chińskich i japońskich okrętów jest jednak więcej. Do służby miały trafić trzy jednostki typu 093 o numerach 407–⁠409. W przypadku typu 093A chińskie źródła mówią o pięciu okrętach o numerach 410, 415, 416, 418 i 419. Natomiast według japońskich źródeł zbudowano sześć okrętów typu 093A: 410 i 415–⁠419. Brak 417 w chińskich danych jest zastanawiający, ale po raz kolejny rozbijamy się o brak możliwości weryfikacji na podstawie ogólnodostępnych materiałów. Japończycy potwierdzają budowę dwóch okrętów typu 093B. Natomiast w chińskich źródłach ich liczba wynosi aż osiem. Budowa ostatniej jednostki miała ruszyć w lutym tego roku.

Lotniskowiec typu 004

Kolejne zdjęcia dotyczą stoczni Xianglujiao w Dalianie. Żeby było ciekawiej, zdjęcia satelitarne dostarczone przez Google Earth zostały zrobione w maju 2024 roku, ale dopiero ostatnio wypłynęły na chińskich forach militarnych. Tam na ich trop wpadli zachodni analitycy, a sprawa nabrała rozgłosu.

Na zdjęciach widać suchy dok, normalnie używany między innymi do remontów zbudowanych w Dalianie lotniskowców Liaoning i Shandong, w nim zaś – coś, co sprawia wrażenie górnego modułu sekcji kadłuba ze śródokręcia lotniskowca. Widać nawet rynny pod instalację dwóch katapult elektromagnetycznych. Z kolei obok sekcji stoją makiety myśliwca J-15 i śmigłowca Z-8. Czy to znak, że budowa lotniskowca typu 004 już ruszyła?

Alex Luck z Naval News zwraca uwagę, że o ile wybór Dalianu ma sens, o tyle niczego nie można powiedzieć jeszcze ze stuprocentową pewnością. W przypadku Fujiana pierwsze zaobserwowane moduły pochodziły z dolnej części kadłuba, a nie pokładu lotniczego. Taki układ ma więcej sensu z konstrukcyjnego punktu widzenia. Może więc widoczny moduł nie jest sekcją kadłuba, lecz czymś innym? Na przykład elementem testowym lub częścią demonstratora?

Nie byłaby to nowość w przypadku Chin. Jak przypomina na łamach The War Zone Thomas Newdick, w stoczni Jiangnan w Szanghaju, gdzie powstał Fujian, w roku 2013 pojawił się demonstrator całej sekcji kadłuba. W ten sposób można było sprawdzić część przyjętych rozwiązań jeszcze przed rozpoczęciem budowy lotniskowca. Stępkę pod Fujiana położono w roku 2015 lub na początku 2016 roku.

Co natomiast z makietami myśliwca i śmigłowca? Nie muszą one mieć żadnego związku z lotniskowcem typu 004. Być może wykorzystywano je do prób lub pokazów dla oficjeli na pokładzie Liaoninga lub Shandonga, a potem złożono tam, gdzie było wolne miejsce.

Wszystko pozostaje spekulacjami. Nie wiadomo nawet, czy lotniskowiec powstanie w Xianglujiao. Pod uwagę brana jest wspomniana już stocznia Jiangnan, gdzie prawdopodobnie powstaje drugi lotniskowiec typu 003, albo inna daliańska stocznia – Dagushan, budująca krążowniki typu 055 i niszczyciele typu 052L. Nie wiadomo też, jakie są, czy może dopiero będą, założenia konstrukcyjne. W przypadku śmigłowcowca typu 076 zdecydowano się na układ z dwiema nadbudówkami. Czy takie rozwiązanie zostanie powtórzone w następnym lotniskowcu? Do tej pory na wszystkich mniej lub bardziej nieoficjalnych grafikach typ 004 był wzorowany na koncepcji francuskiego PANG lub amerykańskiego Forda.

Za pewnik uchodzi wyposażenie typu 004 w cztery katapulty, zamiast trzech jak na Fujianie. Natomiast większość spekulacji kręci się wokół napędu. Czy typ 004 będzie lotniskowcem atomowym? Jak już pisaliśmy, nieoficjalnie wiadomo, że projekt napędu nuklearnego dla lotniskowców odłożono na półkę z powodu problemów z opracowaniem odpowiednio wydajnej i niezawodnej siłowni jądrowej. Biorąc pod uwagę regularne problemy z siłownią francuskiego lotniskowca Charles de Gaulle, kłopoty, z jakimi mają borykać się Chińczycy, nie powinny budzić zdziwienia. Odłożenie na półkę nie oznacza jednak rezygnacji z całego zamierzenia.

Dyskusje nad koncepcją lotniskowca atomowego trwają cały czas. Jesienią ubiegłego roku Associated Press informowała, że Chiny powróciły do prac nad siłownią jądrową dla dużych okrętów nawodnych. Agencja powoływała się na nieupublicz­niony raport kalifor­nij­skiego Middlebury Institute of Inter­national Studies. Na podstawie zdjęć sateli­tar­nych i uzyskanych doku­men­tów w 909. Bazie w Muchengu w prowincji Syczuan związany już wcześniej z chińskim programem lotniskowcowym Instytut 701. buduje okrętowy reaktor, który może być już bliski uruchomienia. Ośrodek w Muchengu od dawna uczestniczy w pracach nad rozwojem okrętowych siłowni jądrowych.

Duże okręty nawodne nie oznaczają koniecznie lotniskowców. W grę mogą wchodzić krążowniki z napędem jądrowym. Budowa takiego okrętu, oprócz prestiżu, przyniosłaby możliwość przetestowania pewnych rozwiązań, zanim zostaną one wdrożone na lotniskowcu.

ministerstwo obrony Japonii