Holenderskie wojska lotnicze podjęły decyzję w sprawie pozyskania następców samolotów transportowych C-130H Hercules. Kontrakt zdobyło brazylijskie przedsiębiorstwo Embraer, oferujące C-390 Millennium. Dostawy mają ruszyć w połowie 2026 roku. Docelowo Koninklijke Luchtmacht otrzyma pięć C-390 w miejsce dotychczas używanych czterech C-130 ze względu na przewidywane większe zapotrzebowanie.

Spośród czterech holenderskich Herculesów najstarszy został wyprodukowany w 1978 roku. Dwa nowe wydłużone C-130H-30 kupiono w 1992 roku, a dwa używane standardowe C-130H dokupiono w roku 2005. Ze względu na wiek i zużycie flota odznacza się bardzo niską gotowością. Pierwotnie planowano modernizację samolotów, ale to oznaczałoby dalsze zmniejszenie dostępności samolotów, które znajdowałyby się w remoncie, więc z pomysłu zrezygnowano.



Już jesienią 2020 roku holenderskie ministerstwo obrony poinformowało, że wszystkie Herculesy zostaną wycofane do roku 2028, a więc o co najmniej trzy lata wcześniej, niż pierwotnie zakładano. Od nowej maszyny oczekiwano możliwości działania z lotnisk nieprzygotowanych, krótkiego rozbiegu i dobiegu, możliwości przystosowania do zadań ewakuacji medycznej i transportu minimum sześćdziesięciu spadochroniarzy oraz zasięgu co najmniej 3700 kilometrów.

W październiku 2020 roku w tekście o nadchodzącym wycofaniu holenderskich C-130H i ich możliwych następcach pisaliśmy tak: „Za najbardziej oczywiste kandydatury można uważać nowe lub używane C-130J oraz nowe lub używane A400M. Nie można również wykluczyć dołączenia Holandii do międzynarodowej jednostki Multinational Air Transport Unit (MNAU) wykorzystującej A400M z puli maszyn pozostających w Luftwaffe. Holandia ma już duże doświadczenie w tworzeniu wspólnych jednostek z Niemcami, by wymienić tylko wojska pancerne, obronę przeciwlotniczą czy wielonarodowy program latających cystern. Czarnym koniem może stać się C-390 Millennium”.

Holenderski C-130H.
(Nicky Boogaard, Creative Commons Attribution 2.0 Generic)

Ostatecznie Atlas w ogóle nie walczył o holenderskie zamówienie. Jedynym rywalem C-390 był C-130J. Według komunikatu ministerstwa obrony brazylijska konstrukcja okazała się lepsza między innymi w kwestii wymaganej obsługi technicznej, a do osiągnięcia nalotu 2400 godzin, uznanego za niezbędne minimum, wystarczy flota czterech maszyn, podczas gdy w przypadku C-130J niezbędne byłoby pięć egzemplarzy. Zakup piątego C-390 umożliwi zwiększenie nalotu do nawet 4 tysięcy godzin.



Holenderskie zamówienie to już trzeci sukces C-390 w krajach NATO. W 2020 roku Węgry podpisały kontrakt na dostawę dwóch KC-390 (z możliwością tankowania innych samolotów w powietrzu). Pięć C-390 (bez możliwości pełnienia funkcji latającej cysterny) zamówiła Portugalia. Ale pierwszym użytkownikiem Millennium została oczywiście Brazylia.

C-390 prezentowany na pokazach lotniczych w węgierskim Kecskemécie.
(Łukasz Golowanow, Konflikty.pl)

Pierwszy egzemplarz (numer 2853) dostarczono brazylijskim siłom powietrznym we wrześniu 2019 roku, a drugi (2854) – trzy miesiące później. W kwietniu 2020 roku pandemia COVID-19 wymusiła użycie obu maszyn do transportu materiałów medycznych do brazylijskiego interioru. Samoloty przewoziły maski, kombinezony, a nawet karetki pogotowia ratunkowego. Przy okazji loty były wykorzystywane do dalszego szkolenia pilotów, mechaników i techników załadunku.

W ubiegłym roku Força Aérea Brasileira ogłosiła jednak radykalne ograniczenie zamówienia na KC-390 w związku z pozyskaniem większej liczby Gripenów. Jeszcze do niedawna obowiązywało zamówienie na dwadzieścia osiem KC-390, ale po ostatnich negocjacjach ministerstwa obrony z Embraerem będzie ono ścięte do trzynastu–szesnastu sztuk. Krok ten nie będzie oznaczał znacznego pogorszenia sytuacji ekonomicznej Embraera, ponieważ jest on również współproducentem licencyjnych Gripenów, ale i tak holenderski kontrakt zyskuje dodatkowe znaczenie dla przedsiębiorstwa – pokryje on aż jedną trzecią redukcji portfela zamówień.

Zobacz też: Izumo jako lotniskowiec. Pierwsze operacje lotnicze z udziałem F-35B na japońskim okręcie

Força Aérea Brasileira