Morski aspekt wojny w Ukrainie pokazuje, że mimo rozwoju techniki miny morskie wciąż są zmorą dla walczących stron. Nie tylko utrudniają prowadzenie swobodnych działań na morzu, ale też są orężem obusiecznym. Dodatkowo stanowią poważny problem wiele lat po wojnie. Przykładu nie trzeba szukać daleko, wystarczy spojrzeć na to, jak często w pasie polskiego wybrzeża prowadzone są akcje neutralizacji min.
Mając powyższe aspekty na uwadze, Francja, podobnie jak wiele innych państw, postawiła na rozwój sił przeciwminowych. 18 października podczas paryskich targów Euronaval zawarto umowę, na której mocy Francja dołącza do prowadzonego wspólnie przez Belgię i Holandię programu rMCM, zakładającego opracowanie niszczycieli min nowej generacji.
– Francja potwierdziła swoją decyzję o dołączeniu do projektu okrętów przeciwminowych na podstawie belgijsko-holenderskiego programu rMCM – podała francuska Generalna Dyrekcja Uzbrojenia (DGA) w komunikacie prasowym. Dodatkowo wspomniano, że dzięki trójstronnej współpracy ułatwiona zostanie eksploatacja jednostek i zwiększy się interoperacyjność w prowadzeniu wojny minowej.
Wybór niszczycieli min rMCM przez Francuzów nie stanowi większego zaskoczenia i był w zasadzie tylko kwestią czasu, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że okręty te budowane są w stoczniach francuskiego koncernu stoczniowego Naval Group. Posiadanie przez trzy państwa tych samych jednostek znacząco obniży koszty eksploatacji w cyklu życia, co podkreślała DGA, ale i podczas budowy. Zgodnie z wcześniejszymi założeniami Francja chciała pozyskać od czterech do sześciu dużych niszczycieli min do przenoszenia różnorodnych pojazdów bezzałogowych – powietrznych, nawodnych i podwodnych – o wyporności 3–4 tysięcy ton i długości 90 metrów. Obecnie Francuzi chcą zamówić nowe niszczyciele min w 2023 roku, jednak terminy dostawy i liczba okrętów wciąż są przedmiotem negocjacji.
#Euronaval2022 la🇨🇵 la🇧🇪et les🇳🇱 sont convenus de l’importance d’1 coopération sur les bâtiments de guerre des mines pour:
↗️l’efficacité de leurs programmes respectifs
Renforcer l’interopérabilité de leurs systèmes de guerre des mines
Contribuer à la construction de la défense🇪🇺 pic.twitter.com/9SY5JbNXoV— Direction générale de l'armement (@DGA) October 18, 2022
W ubiegłym roku Belgowie położyli stępkę pod pierwszy okręt dla Marinecomponent, który otrzymał nazwę Ostend. W czerwcu tego roku ruszyła budowa holenderskiego okrętu Vlissingen. Dostawa Ostenda przewidziana jest na 2024 rok, zaś Koninklijke Marine odbierze Vlissingena rok później. Każda flota otrzyma po sześć jednostek. Koniec dostaw przewidziany jest na 2030 rok.
Niszczyciele min mają mieć wyporność rzędu 2800 ton i długość ponad 82 metrów. Dla porównania: francuskie niszczyciele min typu Éridan, które używane są też przez Belgów i Holendrów, mają wyporność około 605 ton, a polskie Kormorany wypierają 830 ton; oba typy są krótsze o prawie połowę od rMCM. Daje to obraz, jak duże będą to okręty w porównaniu z innymi jednostkami tej klasy.
[#InnovationDéfense] Atout majeur des opérations de guerre de mines, les drones sous-marins du programme SLAM-F, permettront de détecter, de classifier et de localiser discrètement et avec précision des mines, tout en éloignant l’homme de la menace. ➡️https://t.co/iJPBdKG0R6 pic.twitter.com/Q37pJnyUJo
— Marine nationale (@MarineNationale) November 23, 2018
Okręty będą napędzane silnikami dostarczonymi przez Anglo Belgian Corporation. Każda jednostka otrzyma dwa silniki wysokoprężne 6DZC i pojedynczy silnik 12VDZC. Te pierwsze w zależności od wariantu osiągają moc 1402–2038 koni mechanicznych, a drugi – 2800–4076 koni mechanicznych. Moc generowana przez silniki będzie przenoszona na wały i śruby napędowe dostarczone przez hiszpańskie przedsiębiorstwo Baliño. W ten sposób okręty będą w stanie osiągnąć prędkość maksymalną 15 węzłów i zasięg 3500 mil morskich. Załogę stanowić ma sześćdziesięciu trzech oficerów i marynarzy.
Francuskie okręty najpewniej będą różnić się wyposażeniem od jednostek przeznaczonych dla Belgii i Holandii – w szczególności specjalistycznym, do neutralizacji min morskich. Belgowie i Holendrzy postawili na bezzałogowe kutry inspekcyjne Inspector 125, które same mogą przenosić kolejne mniejsze pojazdy bezzałogowe. To one stanowić mają główny oręż przeciwminowy okrętów.
Francuzi w ramach swoich prac nad rozwojem sił przeciwminowych opracowali własny pojazd tej klasy – SLAM-F (Système de lutte anti-mines du futur), który produkowany jest przez Thalesa. Został opracowany w ramach francusko-brytyjskiego programu zwalczania min morskich uruchomionego w 2012 roku. Sam program jest zaś efektem porozumienia o współpracy wojskowej Lancaster House z 2010 roku. Na Wyspach program nosi nazwę MMCM (Maritime Mine Counter Measures).
French General Directorate of Armaments @DGA received the prototype prototype of part of the SLAM-F (future naval mine action system) program which includes @thalesgroup \ @L3HarrisTech USVs #usv #mmcm pic.twitter.com/yb4RJ6cunO
— MASSworld.news (@MASSworldNews) December 13, 2021
W 2021 roku dostarczono pierwszy prototyp systemu dla francuskiej marynarki wojennej. SLAM-F docelowo składać ma się z opcjonalnie załogowego pojazdu nawodnego, który pełnić ma funkcję okrętu dowodzenia z sonarem oraz przenosić zdalnie sterowanego robota podwodnego do identyfikacji i neutralizacji min morskich, dwa USV przeznaczone do wykrywania min i trzy autonomiczne pojazdy podwodne. Po zakończeniu testów prototyp zostanie dostosowany do konfiguracji seryjnej. Łącznie do 2024 roku dostarczone mają zostać cztery systemy, wliczając prototyp. Po 2024 roku przewiduje się dostawy czterech kolejnych platform, które dostarczone mają być do 2030 roku.
Obecnie Francja dysponuje dziewięcioma niszczycielami min typu Éridan, które pochodzą z lat osiemdziesiątych. Wspierają je trzy holowniki sonarów typu Antarèsi cztery okręty bazy nurków typu Vulcain. Pierwsze dwa typy mają zostać zastąpione przez jedną platformę – SLAM-F i nowe niszczyciele min. Wyjątek stanowią okręty bazy dla nurków minerów – zostaną one zastąpione przez pięć nowych jednostek w ramach osobnego postępowania BBPD NG (Bâtiment-base de plongeurs démineurs nouvelle generation).
Według Naval Group program rMCM oprócz dwunastu okrętów objąć ma też około stu systemów bezzałogowych podzielonych tylko między Belgię i Holandię. Po dołączeniu do niego Francji śmiało można powiedzieć, że jest to obecnie największa na świecie inicjatywa mająca na celu budowę sił przeciwminowych dla trzech państw.
Zobacz też: LCS zderzył się z duńskim żaglowcem