Według zdjęć zamieszczonych w ostatnich dniach w chińskich serwisach społecznościowych w stoczniach w Szanghaju i Guangzhou powstają dwie pierwsze fregaty typu 054B. Oznaczenie sugeruje wersję rozwojową dobrze już znanych okrętów typu 054A (na zdjęciu powyżej), koni roboczych chińskiej marynarki wojennej. Dostępne szczątkowe materiały wskazują jednak na bardzo głęboko zmodyfikowany, jeśli po prostu nie nowy projekt.

O nowym typie fregat mówiło się już od kilku lat, jednak jak to często w Chinach bywa, informacja o przygotowaniach do budowy jednostek wypłynęła w sposób przypadkowy. W kwietniu ubiegłego roku stocznia Huangpu Wenchong z Guangzhou (niegdyś Kanton) ogłosiła publiczny przetarg na dostawy stali do budowy kadłuba okrętu wojennego. Pojawiło się tam oznaczenie 054B, a wraz z nim informacja, że fregata będzie mieć wyporność ponad 5 tysięcy ton. Prace nad okrętem miały ruszyć w maju tego samego roku.



Kolejne miesiące to następne informacje. W sierpniu pojawiło się zdjęcie pamiątkowego medalu, najprawdopodobniej przedstawiającego typ 054B. W grudniu w szanghajskiej stoczni Hudong zaobserwowano sekcje kadłuba okrętu nieznanego wcześniej typu. Zaczęto spekulować, że może to być właśnie typ 054B. W między czasie zaczęło też pojawiać się oznaczenie typ 057. W styczniu tego roku satelity systemu Pleiades zaobserwowały w suchym doku w tej samej stoczni kadłub okrętu o rozmiarach fregaty. W kolejnych miesiącach pojawiały się następne zdjęcia dokumentujące postęp prac.

Wreszcie w ostatnich dniach pojawiła się seria zdjęć dokumentujących znaczny postęp prac na dwóch jednostkach. Fregata budowana w Szanghaju na początku czerwca opuściła suchy dok, aby ustąpić miejsce cywilnej jednostce, po czym do niego wróciła. Natomiast prace w Guangzhou wydają się bardziej zaawansowane. Na zdjęciach ze stoczni fregata typu 054B jest po lewej stronie, obok niej powstaje zaś jednostka typu 818, czyli wariant typu 054A przystosowany do potrzeb chińskiej straży wybrzeża.

W tym miejscu konieczna jest mała dygresja. W Chinach praktyką stało się już przekazywanie przez marynarkę wojenną okrętów straży wybrzeża. Dotyczy to przede wszystkim korwet. Według Military Balance 2023 los ten spotkał już wszystkie dwadzieścia dwie korwety typu 056 i cztery stare fregaty typu 053H2G. Jakie są przyczyny przekazywania nowych okrętów, jakimi są korwety, straży wybrzeża? Wymienia się mocniejsze kadłuby lepiej przystosowane do taranowania i przepychania innych jednostek, wojskowy sprzęt walki radioelektronicznej oraz mocny argument w postaci armaty kalibru 76 milimetrów.



Ponadto korwety typu 056 miały zostać uznane za mniej przydatne ze względu na ograniczony potencjał bojowy oraz rosnącą liczbę fregat i niszczycieli. Ten ostatni argument nie dotyczy fregat typu 054A. Mają one jednak dla straży wybrzeża te same mocne strony co korwety. W takiej sytuacji logicznym krokiem stało się opracowanie typu 818. Chińska straż wybrzeża ma posiadać obecnie siedem tych jednostek.

Obie fregaty typu 054B powinny zostać zwodowane do końca tego roku. Czym będą się różnić od poprzedniczek? Przede wszystkim rozmiarem. Na podstawie zdjęć określono ich długość na około 148 metrów, a szerokość – na 18 metrów. Dla porównania: wymiary typu 054A to odpowiednio 134 i 16 metrów. Ten wzrost oznacza, że wyporność mogła zwiększyć się z około 4 tysięcy do 6 tysięcy ton. Oznacza to, że Chiny podążają za globalnym trendem budowy coraz większych fregat. Typ 054B jest rozmiarami zbliżony do hiszpańskich okrętów typu Álvaro de Bazán.

Przytycie to niejedyna różnica. Wspomniany medal pamiątkowy, jeżeli faktycznie obrazuje typ 054B, pokazuje zupełnie zmienione nadbudówki. Dziobówka jest zdecydowanie wyższa i najczęściej porównywana z niszczycielami typów 055 i 052D. Zmiany dotyczą też rozmieszczenia uzbrojenia. Podobnie jak w typie 054A na dziobie pozostały armata kalibru 76 milimetrów oraz blok trzydziestu dwóch uniwersalnych wyrzutni pionowych dla systemów przeciwlotniczych średniego zasięgu i rakietotorped.

Daleko idącym zmianom miało natomiast ulec uzbrojenie obrony bezpośredniej. Okręty typu 054A mają dwa zestawy typu 730 z rotacyjnym siedmiolufowym działkiem kalibru 30 milimetrów rozmieszczone po obu stronach komina. W typie 054B na postumencie między pionowymi wyrzutniami a dziobówką umieszczono zestaw typu 1130 z jedenastolufowym działkiem kalibru 30 milimetrów, zaś na dachu hangaru – zestaw rakietowy bliskiego zasięgu HQ-10, chiński odpowiednik RAM-a. Taka konfiguracja jest znana z niszczycieli. Zmieniono też lokalizację dwóch poczwórnych wyrzutni pocisków przeciwokrętowych, są teraz bliżej rufy.



Nie widać poważniejszych zmian w sile ognia w porównaniu z typie 054A. Większe rozmiary nowych fregat, związane z filozofią „duży może więcej”, są jednak istotne z innego względu. Chińska marynarka wojenna zaczyna proces zastępowania swojego podstawowego obecnie śmigłowca pokładowego Z-9, czyli Aérospatiale SA 365 Dauphin, przez znacznie większe i cięższe Z-20, będące skorupą śmigłowca Sikorsky S-70 z chińskimi silnikami, elektroniką i pięciołopatowym wirnikiem głównym. Nowe maszyny są za duże, aby operować z pokładów starszych fregat. Innym argumentem za przejściem na większe fregaty ma być możliwość zastosowania mocniejszego układu napędowego, a tym samym większa prędkość. Przy prędkości maksymalnej 27 węzłów okręty typu 054A miały zostać uznane za nienadające się do operowania w roli eskorty lotniskowców typu 003.

Wyposażenie elektroniczne pozostaje tajemnicą, chociaż w wypowiedziach chińskich i tajwańskich ekspertów często pojawia się radar AESA ze zdwojoną obrotową anteną. Nie wiadomo też, ile powstanie jednostek typu 054B. Chińskie źródła wspominają o zapotrzebowaniu na mniej więcej sześćdziesiąt fregat. Okrętów typu 054A powstało do tej pory nieco ponad trzydzieści, zaś w planach miała być budowa łącznie pięćdziesięciu. Można zadać pytanie, czy liczba ta obejmuje też jednostki dla straży wybrzeża. Plany zawsze oczywiście pozostają tylko planami. Jeżeli typ 054B spełni oczekiwania, a stocznie szybko opanują ich budowę, nic nie będzie stało na przeszkodzie, by zredukować planowaną liczbę fregat typu 054A.

Zobacz też: Zmiany w Bundeswehrze nabierają tempa

US Navy / Petty Officer 1st Class Rebecca Wolfbrandt