Nie dość, że nie spełniły się nadzieje na zawarcie rozejmu przed rozpoczęciem świętego miesiąca islamu, ale na domiar złego coraz mniej prawdopodobne jest jego zawarcie, zanim ramadan dobiegnie końca. Negocjacje w Katarze trwają, ale strony nie są w stanie dojść do porozumienia. Szczególnie trudne do przełknięcia dla Izraelczyków jest żądanie gwarancji bezpieczeństwa. Innymi słowy: Ismail Hanijja, Jahija Sinwar i ich kamaryla chcą mieć pewność, iż nie będą musieli się obawiać wizyty komanda zabójców Mosadu.
Możliwe, że obecnie jest to ostatni punkt sporny. Jak donoszą izraelskie media, negocjatorzy pracujący w Ad‑Dausze są o krok od wypracowania ramowego układu w sprawie zwolnienia zakładników. Jerozolima zgodziła się na kilka kluczowych ustępstw. W negocjacjach toczonych w ubiegłym miesiącu w Paryżu Izrael zgodził się na zwolnienie 400 palestyńskich „więźniów bezpieczeństwa” w zamian za 40 zakładników i sześciotygodniowy rozejm, co miało stanowić pierwszą fazę dłuższego porozumienia. Dla Hamasu było to za mało.
Obecnie Izrael jest gotów niemal podwoić liczbę zwalnianych więźniów i włączyć do tego grona około setki morderców – bezpośrednich sprawców zabójstw dokonanych na Żydach. W zamian wciąż miałby otrzymać wolność 40 swoich obywateli. Delegacja Hamasu pracująca w Ad‑Dausze przekazała izraelską propozycję Jahiji Sinwarowi (na zdjęciu poniżej), przywódcy Hamasu na obszar Strefy Gazy (zwierzchność polityczną nad całą organizacją sprawuje Ismail Hanijja, przebywający na luksusowym wygnaniu właśnie w Katarze).
Thread
The man of many faces, Yahya Sinwar pic.twitter.com/V1grpIXH2C
— WAR News (@WAR3138) March 20, 2024
Dodatkowym punktem umowy ma być ograniczony powrót cywilów na północ Strefy Gazy. Byłby on obłożony różnorakimi restrykcjami i nie obejmowałyby prawa powrotu dla mężczyzn. Hamas żąda nieograniczonego prawa powrotu, ale wydaje się, że jest gotów przystać na ograniczone. Nie należy bowiem mieć wątpliwości – szefostwu Hamasu nie zależy na palestyńskich cywilach. Wręcz przeciwnie, ich cierpienie można wykorzystywać jako broń propagandową, toteż stłoczenie półtora miliona ludzi wokół Rafah również jest dla organizacji akceptowalnym stanem rzeczy.
Odpowiedzi można się spodziewać najwcześniej jutro. Jak pisaliśmy na początku marca, Sinwar wie, iż Izraelczycy nań polują, toteż przebywa w ukryciu i regularnie się przemieszcza. Każda komunikacja ze światem zewnętrznym to ryzyko, że zostanie namierzony. Ale ponieważ to on będzie wcielał postanowienia dealu w życie, musi być na bieżąco informowany i mieć możliwość wyrażenia opinii.
I tu pojawia się zgrzyt. Netanjahu obiecał swoim obywatelom bezlitosne polowanie na szefów Hamasu niezależnie od tego, gdzie będą się ukrywać. Sinwar i jego przyboczni zażądali tymczasem, aby Izrael dał im gwarancje bezpieczeństwa. Mieliby udać się na wygnanie poza Strefę Gazy (zapewne mieliby dołączyć do Hanijji w Katarze), ale tam miałoby im nie grozić żadne niebezpieczeństwo ze strony Mosadu. Izrael jest ponoć gotów dać taką gwarancję, jeśli w zamian hamasowcy przystaną na całkowitą demilitaryzację Strefy Gazy po wojnie i natychmiast zwolnią wszystkich zakładników.
Przewodniczący izraelskiej delegacji, szef Mosadu Dawid Barnea, miał nieoficjalnie przyznać dziennikarzom, iż otrzymał niezbędne plenipotencje od rady ministrów. Sugeruje to, iż w jego mocy jest zarówno danie gwarancji bezpieczeństwa Sinwarowi, jak i przystanie na rozejm o bez mała dowolnej długości. Zapewne nie może jednak się zgodzić na całkowite wycofanie oddziałów Cahalu ze Strefy Gazy. Netanjahu wielokrotnie podkreślał, iż jest to nieprzekraczalna czerwona linia dla izraelskiego rządu.
Tymczasem rzecznik Hamasu Hosam Badran oznajmił, że amerykańska administracja jest główną przeszkodą w osiągnięciu rozejmu i że Hamas nie uznaje Amerykanów jako mediatorów.
ONZ
Rada Bezpieczeństwa ONZ wreszcie zdołała przyjąć rezolucję wzywającą do zawieszenia broni i natychmiastowego zwolnienia wszystkich zakładników. Stało się to dopiero za piątym razem. Poprzednie cztery próby zostały udaremnione przez weta mocarstw przychylnych jednej albo drugiej stronie – trzy razy przez Amerykanów, raz przez Rosjan z Chińczykami. Tym razem Stany Zjednoczone (których projekt zawetowano trzy dni temu) się wstrzymały i rezolucja przeszła stosunkiem głosów 14:0.
– Mielibyśmy zawieszenie broni kilka miesięcy temu, gdyby Hamas był gotów zwolnić zakładników kilka miesięcy temu – oznajmiła ambasadorka USA przy ONZ Linda Thomas-Greenfield. – W ubiegłym tygodniu Rosja i Chiny zawetowały rezolucję potępiającą ten straszliwy atak, rezolucję, którą popiera ogromna większość tej rady. Pokazują raz za razem, że wbrew całej swojej retoryce nie są zainteresowane stworzeniem trwałego pokoju drogą wysiłków dyplomatycznych.
Łatwo było się domyślić, iż ta sytuacja jeszcze bardziej pogłębi to przepaść rosnącą między administracją Bidena a rządem Netanjahu, zwłaszcza w obliczu nadchodzącej bitwy o Rafah. I rzeczywiście, ledwie minęło kilka godzin, a rząd Bibiego odwołał wizytę delegacji wysokiego szczebla mającej omówić szczegóły planu tej bitwy (a zwłaszcza sposoby na zapewnienie bezpieczeństwa cywilom).
Rzecznik Rady Bezpieczeństwa Narodowego John Kirby podkreślił, iż wstrzymanie się od głosu w sprawie tej konkretnej rezolucji nie oznacza, iż Waszyngton przestaje zapewniać wsparcie Izraelowi. – Nie ma powodu, aby widzieć w tym jakąkolwiek eskalację – oznajmił Kirby. Różnica między ostatnimi propozycjami rezolucji polega na tym, że amerykańska (zawetowana przed trzema dniami) łączyła zawieszenie broni ze zwolnieniem zakładników jako jedno żądanie, tymczasem ta przyjęta dziś rozdziela obie kwestie na dwa osobne żądania. Greenfield podkreśliła, że Stany Zjednoczone w pełni popierają część celów rezolucji, ale sądzą, iż ważne jest, aby warunkiem rozejmu było uwolnienie zakładników.
Tarcia na linii Waszyngton–Jerozolima trwają jednak cały czas niezależnie od tego, że Biden stara się wyciągnąć gałązkę oliwną. Prominentny amerykański politolog Norman Ornstein (podkreślmy to, co w tym kontekście jest ważne: Żyd i niezłomny orędownik sprawy izraelskiej) interpretuje decyzję o utworzeniu dodatkowych osiedli żydowskich na Zachodnim Brzegu jako „pierdol się” od Bibiego do amerykańskiego prezydenta. W związku z tym Ornstein sądzi, że należy wstrzymać dostawy amerykańskiego uzbrojenia dla Izraela.
More West Bank settlements is a direct Fuck You from Netanyahu to Biden and the US. I did not want to say this, but I think it’s time to cut off arms. Netanyahu and his thugs like Smotrich and Ben Gvir are moving headlong to make Israel an international pariah state.
— Norman Ornstein (@NormOrnstein) March 23, 2024
Do Waszyngtonu przyleciał akurat minister obrony Joaw Galant, który ma prowadzić rozmowy właśnie w sprawie dostaw amerykańskiego uzbrojenia. Ma się spotkać zarówno z sekretarzem obrony Lloydem Austinem, jak i sekretarzem stanu Antonym Blinkenem. W oświadczeniu wydanym przed spotkaniem Galant podkreślił, że Izrael nie ma moralnego prawa, aby zaprzestać prowadzenia wojny, dopóki wszyscy zakładnicy nie wrócą do swoich domów. Od 7 października Izrael odebrał ponad sto dostaw z USA.
Szifa
Cahal kontynuuje zakrojoną na wielką skalę operację w gazańskim szpitalu Dar asz‑Szifa, rozpoczętą tydzień temu rajdem jednostki specjalnej Szajetet 13, wspieranej przez 401. Brygadę Pancerną „Żelazne Gąsienice”. Pierwszego dnia Cahal wydał komunikat informujący o zabiciu około dwudziestu terrorystów w samym szpitalu i kolejnych dwudziestu w jego obrębie. Obecne dane mówią już o 170 zabitych i 500 rannych, w szeregach zarówno Hamasu, jak i Palestyńskiego Islamskiego Dżihadu. Wśród zabitych znalazł się Fajik al‑Mabhuh, szef hamasowskiej bezpieki i brat Mahmuda, zlikwidowanego przez Mosad w 2010 roku szefa logistyki organizacji.
Minister Galant oznajmił, że szpital stał się pułapką dla hamasowców. Po zabezpieczeniu kompleksu szpitalnego jeszcze pod koniec ubiegłego roku Cahal zredukował swoją obecność na tym terenie. Wielu prominentnych członków Hamasu i Palestyńskiego Islamskiego Dżihadu uznało najwyraźniej, że nic w tej kwestii już się nie zmieni i szpital będzie stosunkowo bezpiecznym miejscem.
Nie wiadomo, czy Izraelczycy liczyli na taki rozwój wypadków, ale na pewno byli na niego przygotowani. Operację rozpoczęto na podstawie danych wywiadowczych o powrocie hamasowskich prominentów. Wkrótce potem podpułkownik A. z Szajetet 13 poinformował, że w szpitalu pomiędzy artykułami medycznymi i u pacjentów znaleziono ukrytą broń.
The IDF says troops of the Nahal Brigade's reconnaissance unit located a cache of weapons at Shifa Hospital's MRI center, during the military's ongoing raid against Hamas at the medical center, the largest in the Gaza Strip.
Mortars, grenades, firearms, and ammunition were found… pic.twitter.com/DEccFJknCR
— Emanuel (Mannie) Fabian (@manniefabian) March 25, 2024
Na tle operacji w szpitalu Dar asz‑Szifa doszło też do obrzydliwej manipulacji. Ciężarna kobieta, pacjentka szpitala, miała zostać pobita i zgwałcona przez izraelskich żołnierzy. Szeroko rozpisywała się o tym między innymi Al‑Dżazira. Dochodzenie prowadzone przez hamasowską policję wykazało jednak, iż kobieta kłamała, chcąc pobudzić ducha bojowego wśród Palestyńczyków.
Chan Junus
Podobna operacja trwa właśnie w Chan Junus, drugim co do wielkości mieście Strefy Gazy. Dwie jednostki specjalne, Jednostka 212 Maglan (ibis) i Jednostka 621 Egoz (orzech), wspierane przez pododdziały pancerne, od wczoraj toczą bitwę z hamasowcami w dzielnicy Al‑Amal. Tu również operację rozpoczęto na podstawie danych wywiadowczych, które wskazywały na obecność terrorystów w szpitalu i innych budynkach użyteczności publicznej. Zginąć miało już kilkudziesięciu hamasowców.
Jordania
Jak informuje The Jerusalem Post, w piątek późnym wieczorem dwie osoby przekroczyły granicę jordańską w pobliżu moszawu Peca’el w Dolinie Jordanu. Jeden z nich miał przy sobie karabinek AK z amunicją. Miejscowy koordynator bezpieczeństwa wraz z dwiema innymi osobami zatrzymały obu podejrzanych i przekazał służbie bezpieczeństwa wewnętrznego Szin Bet. Nie wiadomo, do którego ugrupowania należą (o ile w ogóle są z jakimś związani) ani też jaki dokładnie mieli zamiar.