Sojusz Północnoatlantycki przez cały czas, nawet w okresie pokoju, utrzymuje na morzach kilkanaście zespołów okrętowych o różnym przeznaczeniu. Część bierze udział w „wojnie z terroryzmem” czy operacjach przeciwko piratom. Inne wykonują odmienne, ale równie potrzebne zadania nie tylko na rzecz pojmowanego ściśle militarnie bezpieczeństwa żeglugi na morzach i oceanach, ale także stawiając czoła innym zagrożeniom, także dla cywilnych statków.
Do tej grupy zalicza się zespół SNMCMG-1 – Standing NATO Mine CounterMeasure Group 1, czyli Stały Zespół Obrony Przeciwminowej NATO. Składa się on z pięciu okrętów, a w obecnej chwili jednostką flagową jest należący do Polskiej Marynarki Wojennej ORP Kontradmirał Xawery Czernicki. Zgodnie z nazwą zespół zajmuje się zagrożeniami powodowanymi przez miny, które – obojętnie czy współczesne, czy też pochodzące z zakończonych już konfliktów – wciąż stanowią jedno z największych zagrożeń dla komunikacji morskiej. W oficjalnych dokumentach zostało to ujęte jako zapewnienie ciągłej obrony przeciwminowej państw Sojuszu w celu utrzymania bezpieczeństwa żeglugi w Północnej części Europy. Tymi samymi zdaniami na Morzu Śródziemnym zajmuje się analogiczny zespół SNMCMG-2.
W chwili obecnej w skład zespołu wchodzi pięć okrętów:
– ORP Kontradmirał Xawery Czernicki – Polska
– HMS Walney – Wielka Brytania
– FGS Passau – Niemcy
– Hr. Ms. Middelburg – Holandia
– BNS Aster – Belgia
Wizyta tych okrętów w gdańskim porcie (jedynie Aster zacumował w Gdyni) wiąże się z ćwiczeniami, które potrwają od poniedziałku do czwartku na wodach Bałtyku. Oprócz okrętów należących do SNMCMG-1 w ćwiczeniach udział wezmą także inne okręty przeciwminowe PMW: niszczyciel min ORP Mewa i trałowce OORP Śniardwy, Mamry i Gopło.
Przez cały rok dowodzenie nad zespołem sprawuje PMW, a konkretnie kmdr por. Krzysztof Jan Rybak. Od początku roku zespół operował głównie na Morzu Północnym. W lutym okręty przeprowadziły bojową operację przeciwminową pod kryptonimem Beneficial Cooperation w południowej części Morza Północnego. Niszczyciele min zniszczyły ogółem 14 podwodnych niewybuchów (11 bomb i 3 miny) zawierających łącznie cztery tony materiałów wybuchowych. Dodatkowo Zespół sprawdził 17 hipotetycznych miejsc występowania niebezpiecznej amunicji. Następnie Zespół SNMCMG-1 wziął udział w międzynarodowym ćwiczeniu BUT/AUT 2010 wspólnie z okrętami i lotnictwem duńskiej i niemieckiej Marynarki Wojennej, które odbyło się na wodach Cieśnin Bałtyckich.
Po zakończeniu manewrów z polską Marynarką Wojenną Stały Zespół Sił Obrony Przeciwminowej NATO przeprowadzi kolejne ćwiczenia międzynarodowe i operacje bojowe oczyszczania dna morskiego z niebezpiecznej amunicji pozostałych po I i II wojnie światowej1.
Okręty zespołu SNMCMG-1
1. ORP Kontradmirał Xawery Czernicki (511) – polski okręt wsparcia logistycznego, w latach 2008–2009 przebudowany w Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni do roli okrętu dowodzenia siłami obrony przeciwminowej. Przeznaczony jest do pełnienia funkcji okrętu dowodzenia siłami obrony przeciwminowej w narodowych i sojuszniczych zespołach. Możliwe jest to dzięki znacznemu rozbudowaniu systemów łączności i dowodzenia podczas przebudowy w Stoczni Marynarki Wojennej. Kosztem pomieszczeń dla żołnierzy desantu stworzono między innymi pomieszczenia dla żołnierzy sztabu sił obrony przeciwminowej. Ponadto okręt podtrzymał zdolność zaopatrywania w morzu okrętów w żywność, paliwo i amunicję (spełniając funkcję okrętu zaopatrzeniowego), prowadzenia drobnych remontów i obsługi okrętów. Może także służyć jako okręt-baza, w tym dla żołnierzy jednostek specjalnych. Ma dwa stanowiska dla samochodów ciężarowych na rufie, dostępne przez furty rufowe, dwa burtowe stanowiska przeładunkowe, służące do przekazywania ładunków o masie do 250 kg na okręty płynące obok w odległości do 60 m i rufowe stanowisko do przekazywania paliwa o wydajności 100 t/h. Może przewieźć dziesięć standardowych kontenerów 20-stopowych. Na rufie ma lądowisko dla śmigłowca o wymiarach 20×12 m. W skład wyposażenia wchodzi też armatka wodna do gaszenia pożarów2.
2. HMS Walney (M104) – brytyjski niszczyciel min typu Sandown. Jest czwartym z serii jednostek tego typu i drugim w historii okrętem Royal Navy, który nosi tę – pochodzącą od położonej u północno-zachodnich wybrzeży Anglii wyspy – nazwę. Budowa okrętu rozpoczęła się w 1991 roku, a już w następnym roku okręt wszedł do służby. W 2006 roku HMS Walney, operując do spółki z HMS Atherstone, odkrył w rzece Mersey tysiącfuntową (około 450 kg) bombę lotniczą z drugiej wojny światowej.
W grudniu 2009 roku ogłoszono, że wkrótce okręt zostanie wycofany ze służby – być może stanie się to jeszcze w tym roku3.
3. FGS Passau (M1096) – niemiecki niszczyciel min należący do typu 333 Kulmbach. Początkowo wszystkie okręty tego typu były zbudowane jako trałowce typu 343 Hameln, a dopiero później zmodernizowano je i przebudowano na niszczyciele min. Głownia zmiana polegała na doposażeniu okrętów w bezzałogowe pojazdy podwodne typu Seefuchs, które służą do wykrywania i niszczenia min. Okręt – jeszcze jako trałowiec – wszedł do służby w grudniu 1990 roku. Wszystkie pięć okrętów tego typu wchodzi w skład 5. Dywizjonu Trałowców z bazą w Kilonii4.
4. Hr. Ms. Middelburg (M858) – niszczyciel min typu Tripartite. Okręty tego typu używane są przez siedem flot świata. Zostały opracowane wspólnie przez Francję, Holandię i Belgię, a pierwsze jednostki zaczęły wchodzić do służby już w roku 1983. Przeznaczone dla Holandii okręty oznaczono jako typ Alkmaar i zbudowano w stoczni van der Giessen. Łącznie powstało tam 18 jednostek, z czego 15 trafiło do Holandii, a 3 do Pakistanu. Później 5 okrętów służących w Holandii przekazano Łotwie5.
5. BNS Aster (M915) – jest to kolejny okręt typu Tripartite, tym razem zbudowany w Belgii. Wszedł do służby – jako pierwszy z belgijskiej serii tych okrętów w 1985 roku, a w czasie wodowania został ochrzczony przez samą królową Belgów – Paolę. Patronat nad okrętem objęło miasto Blankenberge. W latach 2004 – 2008 wszystkie belgijskie jednostki przeszły gruntowne modernizacje, które zwiększyły ich możliwości operacyjne. Ponieważ wszystkie belgijskie okręty mają nazwy pochodzące od kwiatów, często w literaturze określane są typem Kwiaty6.
FGS Passau
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
FGS Passau
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
FGS Passau
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
FGS Passau
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
FGS Passau
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HMS Walney
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HMS Walney
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HMS Walney
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HMS Walney
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HMS Walney
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HMS Walney
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HMS Walney
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HMS Walney
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HNLMS Middelburg
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HNLMS Middelburg
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HNLMS Middelburg
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HNLMS Middelburg
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
HNLMS Middelburg
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
ORP X Czernicki
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
ORP X Czernicki
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
ORP X Czernicki
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
ORP X Czernicki
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
ORP X Czernicki
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
ORP X Czernicki
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
© Maciej Hypś, Konflikty.pl
Przypisy
1. http://www.mcm.mw.mil.pl/pl/index.php?vhost=mcm&akcja=news&filter=&id=45&limes=, dn. 14.03.2010
2. „ORP Kontradmirał Xawery Czernicki.” Wikipedia, wolna encyklopedia. 12 lut 2010, Wikimedia Foundation, Inc. 14 mar 2010 .
3. Wikipedia contributors. „HMS Walney (M104).” Wikipedia, The Free Encyclopedia. Wikipedia, The Free Encyclopedia, 28 Dec. 2009. Web. 14 Mar. 2010.
4. Wikipedia contributors. „Kulmbach class mine hunter.” Wikipedia, The Free Encyclopedia. Wikipedia, The Free Encyclopedia, 19 Nov. 2009. Web. 14 Mar. 2010.
5. „Niszczyciele min typu Tripartite.” Wikipedia, wolna encyklopedia. 23 lut 2010, 21:45 UTC. Wikimedia Foundation, Inc. 14 mar 2010 .
6. Wikipedia contributors. „Tripartite class minehunter.” Wikipedia, The Free Encyclopedia. Wikipedia, The Free Encyclopedia, 26 Feb. 2010. Web. 14 Mar. 2010.
