Co to takiego NGOs? Non-Governmental Organizations – czyli organizacje pozarządowe – mają obecnie coraz większe znaczenie zarówno w sferze społecznej, jak i bezpieczeństwa. Polską oficjalną definicję NGO zawarto w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. W art. 3 ust. 2 tej ustawy czytamy:
Organizacjami pozarządowymi są, nie będące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nie posiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw w tym fundacje i stowarzyszenia.
Zatem organizacje pozarządowe to stowarzyszenia obywatelskie lub grup obywatelskich działające non-profit, które mają wspólne cele. Na początku istnienia związane były przede wszystkim z działalnością charytatywną czy ideologiczną (wyznaniową), by po pewnym czasie rozpocząć działania w sferach kultury i nauki. Następnie organizacje bardziej intensywnie zajęły się przedsięwzięciami w sferze bezpieczeństwa, które są celem i wspólnym interesem władz i obywateli. Nie należy jednak utożsamiać NGOs z organizacjami społecznymi, do których należą na przykład związki zawodowe.
Obecnie w Polsce istnieje dużo takich społecznych ruchów. Tego typu jednostek ciągle przybywa, co świadczy o tym, że istnieje w tej dziedzinie życia potrzeba społecznego realizowania się. Do najbardziej znanych organizacji pozarządowych należą: Fundacja im. F. Chopina związana z kulturą, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, a także Amnesty International – dwie ostatnie zajmują się kontrolą przestrzegania praw człowieka. Kolejną organizacją, która działa w obszarze edukacji i bezpieczeństwa, jest Związek Harcerstwa Polskiego.
Nie można zapomnieć o Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, bez których większość z nas nie wyobraża sobie życia codziennego. Wszystkich organizacji nie sposób wymienić, gdyż jest ich mnóstwo i to w każdej dziedzinie naszego życia, między innymi: ekologii i środowiska, ekonomii, jak również w sferze związanej z pomocą humanitarną.
Działalność organizacji jest najbardziej widoczna w sytuacjach kryzysowych, a także w przypadku wakacyjnych wycieczek nad morze, jeziora czy w góry. Tam Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe i Polski Czerwony Krzyż czuwają nad naszym bezpieczeństwem.
Konflikty zbrojne prowadzone w dzisiejszych czasach są asymetryczne, nie ma wojen niszczących wszystkich i wszystko. Organizacje pozarządowe stanowią odciążenie dla sił zbrojnych, gdyż docierają dalej i głębiej z pomocą humanitarną niż umundurowani, których zadania są w większości typowo bojowe. NGOs zajmują się dostarczaniem i dystrybucją żywności i wody pitnej, a także innych niezbędnych do egzystencji środków. Wojsko tymczasem skupia się przede wszystkim na działaniach w obszarze militarnym, choć coraz większego znaczenia nabiera również współpraca cywilno-wojskowa (CIMIC) w obszarach wymienionych powyżej.
Dzieje się tak dlatego, że służby i politycy realizujący swoje założenia chcą w ten sposób pomagać ludności cywilnej. Dzięki takim działaniom zyskują aprobatę i przychylność społeczeństw do prowadzenia dalszych działań wojennych.
Warto podtrzymywać każdą inicjatywę obywatelską, która dąży do założenia nowych oraz wspierania istniejących już organizacji pożytku publicznego. Przynależność do organizacji jest o tyle cenna, że każdy kolejny członek wnosi wartościowe pomysły sprzyjające jej rozwojowi. W dzisiejszych czasach trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie sił i służb bez pomocy NGOs, dlatego też wzrasta ich ranga oraz poszerzają się obszary działania.
Bibliografia:
1. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
2. Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI w: wyzwania i strategie. R. Jakubczak (red.), DW Bellona, Warszawa 2006 r.
3. www.ngo.pl (wejście w dniu 19.11.2009 r.)